«Γρίφος» η σιδηροδρομική σύνδεση Ν. Μουδανιών-Θεσσαλονίκη

Αντιφατικά μηνύματα στέλνουν οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες

Η εφημερίδα  μας Θέμα της Χαλκιδικής εδώ και 8 χρόνια έχει αναφερθεί σε ένα μεγάλο έργο που έχει να κάνει με την σύνδεση της Θεσσαλονίκης με τα Νέα Μουδανιά. Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο που θα δώσει νέα πνοή στην περιοχή. Μάλιστα υπάρχουν πάρα πολλές μελέτες οι  οποίες θέλουν επικαιροποίηση  και παρουσιάζουν  μια ρεαλιστική και εφικτή  πρόταση επίγειας χάραξης για την επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου από τον επιβατικό σταθμό Θεσσαλονίκης προς την ανατολική πλευρά της πόλης, με σκοπό την ενεργοποίηση της δυνατότητας ανάπτυξης προαστιακού δικτύου στα ανατολικά προάστια και στην Χαλκιδική. Ένα διαχρονικό πρόβλημα στην προσπάθεια ανάπτυξης ενός προαστιακού δικτύου στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, είναι ο τρόπος με τον οποίο ο σιδηρόδρομος θα φτάσει στην ανατολική πλευρά της πόλης. Καθώς οι ανατολικές παρυφές και προάστια γνωρίζουν σημαντική εμπορική και οικιστική ανάπτυξη, είναι κοινά αποδεκτό ότι ένα δίκτυο προαστιακού σιδηροδρόμου έχει σημαντικές προοπτικές. Ταυτόχρονα, το δίκτυο αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί και σε περιφερειακό επίπεδο στις δημοφιλείς περιοχές της Χαλκιδικής (παράλια μέχρι Μουδανιά, χερσόνησοι Κασσάνδρας και Σιθωνίας κ.ά.), με προφανή χωροταξική και τουριστική δυναμική. Το ζήτημα είναι να σχεδιαστεί γραμμή από το αεροδρόμιο προς Χαλκιδική. Από το Αεροδρόμιο η γραμμή μπορεί πλέον να συνεχιστεί ελεύθερα προς Περαία, Επανομή και Χαλκιδική, καθώς και να δημιουργηθεί σταδιακά ένα ευρύτερο προαστιακό δίκτυο στα ανατολικά προάστια.

Η άγνωστη μελέτη σκοπιμότητας 

Όπως έχει αναφέρει και στο παρελθόν η εφημερίδα μας Θέμα της Χαλκιδικής, από το 2008 υπάρχει μια μελέτη σκοπιμότητας αναφορικά με την δημιουργία προαστιακού από την Θεσσαλονίκη έως τα Νέα Μουδανιά σε πρώτη φάση. Η μελέτη είχε γίνει από τον ΟΣΕ και το Υπουργείο Μεταφορών επί  Υπουργίας Μιχάλη Λιάπη. Σήμερα θα σας αποκαλύψουμε πως εκείνη η μελέτη σκοπιμότητας είχε εκδώσει κάποια συμπεράσματα. Βασικός  πυλώνας ήταν ότι η σύνδεση αυτή, από το αεροδρόμιο Μακεδονία μέχρι τα Νέα Μουδανιά, μπορεί να εξυπηρετεί καθημερινές ανάγκες καθώς και τον τουρισμό και  θα είναι απολύτως βιώσιμη. Ταυτόχρονα και θετικά τα συμπεράσματα για την βιωσιμότητα του έργου προέκυψε από την  οικονομοτεχνική μελέτη κόστους – οφέλους. Η γραμμή που μελετήθηκε ήταν  Θεσσαλονίκη – Αεροδρόμιο – Περαία – Αγία Τριάδα – Νέα Μηχανιώνα – Τρίλοφος – Επανομή – Ηράκλεια – Νέα Καλλικράτεια – Νέα Μουδανιά. Η σκοπιμότητα της προαστιακής σύνδεσης Θεσσαλονίκης – Χαλκιδικής υποστηρίχτηκε από την έρευνα του υπουργείου, από την οποία προέκυψε ότι η Χαλκιδική αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης μετακινήσεων στην Κεντρική Μακεδονία. Επίσης διαπιστώθηκε ότι η εξυπηρέτηση του αεροδρομίου Μακεδονία   μέσο σταθερής τροχιάς και η σύνδεσή του με το πολεοδομικό συγκρότημα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στρατηγικού συγκοινωνιακού σχεδιασμού της πόλης, το οποίο θα πρέπει να επιλυθεί το συντομότερο δυνατόν. Η εφαρμογή άλλωστε του γενικού σχεδίου ανάπτυξης του αεροδρομίου και η ολοκλήρωση των έργων επέκτασης, αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων αναμένεται να αυξήσουν την επιβατική κίνηση. Οι νοτιοανατολικές παραλίες της Περαίας, των Νέων Επιβατών, της Αγίας Τριάδας, της Μηχανιώνας και της Επανομής εμφανίζουν ραγδαία οικιστική ανάπτυξη, αποτελούν παραθεριστικά θέρετρα κατά τους θερινούς μήνες και κέντρα αναψυχής τα Σαββατοκύριακα, κατά τη διάρκεια όλου του έτους.

Σε ύπνωση οι πολιτικοί μας

Δυστυχώς από το 2008 οι πολιτικοί της Χαλκιδικής μας καθώς και οι αυτοδιοκητικοί βρίσκονται σε ύπνωση καθώς εκτός από κάποια πυροτεχνήματα που εξαπέλυσαν  κατά καιρούς, δεν έχουν έχουν ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα ούτε έχουν μπει  στον κόπο να ψάξουν να βρουν τις μελέτες και τους σχεδιασμούς που έχουν γίνει. Τελευταια αναλαμπή υπήρξε στην επίσκεψη του Υπουργού Υποδομών Κώστα Καραμανλή στην Χαλκιδική όπου του τέθηκε το θέμα, πρόχειρα, χωρίς στοιχεία και φυσικά χωρίς στοιχεία. Πλέον τώρα είναι η ώρα να υπάρξει μια σοβαρή προσπάθεια να γίνουν κινήσεις ώστε να υπάρξει ένα σοβαρό αποτέλεσμα. Άλλωστε η  χερσόνησος της Κασσάνδρας αποτελεί πανελλαδικής και διεθνούς εμβέλειας τουριστικό και παραθεριστικό κέντρο κατά τη διάρκεια μιας διευρυμένης θερινής περιόδου. Κατά την ίδια περίοδο, παρατηρείται σημαντική αύξηση των καθημερινών μετακινήσεων με προέλευση την κατοικία σε οικισμούς της δυτικής Χαλκιδικής (Καλλικράτεια, Μουδανιά) και της Κασσάνδρας (Φώκαια, Άθυτος, Χανιώτη κτλ.) και προορισμό την εργασία στην ευρύτερη Θεσσαλονίκη. Έτσι, κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξη προαστιακού σιδηρόδρομου προς τις παραπάνω περιοχές, με σημαντικά πλεονεκτήματα στις συνδέσεις.

Το μειονέκτημα για την παραπάνω γραμμή είναι ότι απαιτούν την κατασκευή σημαντικών νέων σιδηροδρομικών υποδομών και υψηλούς προϋπολογισμούς. Το υπουργείο Μεταφορών στο παρελθόν έχει δηλώσει ότι εφόσον η σύνδεση Θεσσαλονίκης – Χαλκιδικής αποδειχθεί οικονομικά βιώσιμη θα εξευρεθούν οι αντίστοιχοι πόροι για τη μελέτη και την κατασκευή της μέχρι το 2027…

Γρίφος

Η εφημερίδα μας έκανε περαιτέρω έρευνα για αυτό το θέμα μιας και υπάρχουν τρια χρηματοδοτικά εργαλεία που μπορεί να τρέξουν την κατάσταση: Το ταμείο ανάκαμψης, το ΣΔΙΤ και το ΕΣΠΑ. Αυτό που φαίνεται πάντως να επικρατεί είναι ένας γρίφος  για δυνατούς λύτες καθώς έτσι έχει μετατραπεί άλλο ένα σημαντικό έργο υποδομής για την Χαλκιδική, αυτό της σιδηροδρομικής σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με την Χαλκιδική. Απευθυνθήκαμε στην Γενική γραμματεία Δημοσίων  Επενδύσεων και ΕΣΠΑ για υτό το έργα και μάθαμε πως  δεν έχει υποβληθεί πρόταση από το υπουργείο Ανάπτυξης για χρηματοδότηση της σχετικής μελέτης από το ΠΔΕ. Από την άλλη, κύκλοι του Υπουργείου Υποδομών τονίζουν ότι βλέπουν με θετικό μάτι το θέμα, όμως το ζητούμενο είναι πως οι ημερομηνίες «τρέχουν» και οι προθεσμίες χάνονται! Εκτός φυσικά κι αν η Κυβέρνηση έχει κάποιον άλλο σχεδιασμό για να προχωρήσει ο σιδηρόδρομος, κάτι όμως που δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Παρέμβαση για το θέμα έκανε χθες το «Πράσινο Κίνημα» επισημαίνοντας πως χάνεται για την περιοχή μας το… τρένο της Βιώσιμης Κινητικότητας και μαζί του και εκατομμύρια ευρώ που διαθέτει η Ε.Ε.

Διάψευση προσδοκιών

Από ότι φαίνεται δεν υπάρχει η πολτική βούληση αλλά και η πίεση, η δράση για τη σιδηροδρομική σύνδεση της Χαλκιδικής να ενταχθεί ενώ είναι δεδομένο ότι  εμπίπτει στις αρμοδιότητες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, όμως δεν περιλαμβάνεται στην πρόταση που υποβλήθηκε από αυτό για έργα που θα ενταχθούν στο ΠΔΕ 2022.

Αυτό σημαίνει ότι κατά πάσα πιθανότητα χάνονται οι προθεσμίες δημοπράτησης των απαραίτητων μελετών, εκτός κι αν το υπουργείο Υποδομών αναλάβει… δράση κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Χρειάζεται όμως πολιτική βούληση προκειμένου να μπει σε… ράγες αυτό το τόσο σημαντικό για την περιοχή μας έργο! Προς το παρόν, πάντως, η διάψευση ουσιαστικά των προσδοκιών ότι η Χαλκιδική  θα αποκτήσει σιδηροδρομική γραμμή προκαλεί αντιδράσεις από διάφορες πλευρές.

Χάνονται εκατομμύρια…

Στο πλαίσιο αυτό, απαράδεκτη είναι η αδιαφορία,   να μην προχωρήσει η υλοποίηση της μελέτης και οι επικαιροποιήσεις των προηγούμενων μελετών για τη σιδηροδρομική σύνδεση της Χαλκιδικής, καθώς, υπάρχουν Κοινοτικοί πόροι εκατομμυρίων ευρώ για αυτόν το λόγο. .

13 χρόνια αργούμε…

Μπορεί να έχουν περάσει 13 χρόνια από την ένταξη της μελέτης σιδηροδρομικής σύνδεσης της Χαλκιδικής με τη Θεσσαλονίκη στο έργο της προκαταρκτικής μελέτης σκοπιμότητας προαστιακού περιφερειακού σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης, ωστόσο το έργο δεν φαίνεται ακόμα να μπαίνει στις ράγες.
Η μελέτη μάλιστα, από τον Μάιο του 2008 που εντάχθηκε στη γενική μελέτη, επικαιροποιήθηκε προ διετίας με τον τότε υπουργό Υποδομων Χρήστο Σπίρτζη να υπόσχεται τη χρηματοδότησή της στο 11ο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Κεντρικής Μακεδονίας που έγινε στη Θεσσαλονίκη. Άρα οι ευθύνες είναι διακομματικές. Είναι γεγονός ότι η Χαλκιδική είναι συγκοινωνιακά απομονωμένη  και πλέον   δεν αρκεί να διεκδικούνται χρηματοδοτήσεις μόνο για το οδικό δίκτυο αλλά και για τηνς οριστική μελέτη για την προαστιακή σιδηροδρομική σύνδεση με τη Θεσσαλονίκη μέσω Νέων Μουδανιών. Αυτό θα βοηθήσει όχι μόνο στην  ασφαλή μετακίνηση προσώπων και εργαζόμενων από και προς τη Θεσσαλονίκη η σύνδεση αυτή  με τα τεράστια ανταποδοτικά οφέλη θα συμβάλλει και στην κυκλοφοριακή ανακούφιση της Θεσσαλονίκης. Η συγκεκριμένη σύνδεση μπορεί να αποτελέσει τμήμα της διεύρυνσης προς τα Βαλκάνια μέσω Θεσσαλονίκης και είναι φανερές οι αναπτυξιακές προοπτικές που ανοίγουν σε τοπικό αλλά και υπερτοπικό επίπεδο. Ακόμη, με ορατές  πλέον τις δραματικές  συνέπειες της κλιματικής αλλαγής επιβάλλεται η προτεραιότητα σε έργα που συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών του διοξείδιου του άνθρακα , όπως ο σιδηρόδρομος.