Στεγαστική Κρίση: Τα «Κόκκινα Δάνεια» ως τροχοπέδη για το «Σπίτι Μου 2»
Οι φιλόδοξες προσπάθειες της κυβέρνησης να στηρίξει την απόκτηση πρώτης κατοικίας για νέες οικογένειες μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου 2» προσκρούουν σε μια σκληρή πραγματικότητα: την δραματική έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων που να ανταποκρίνονται στις προϋποθέσεις. Γιατί όμως, ενώ υπάρχουν αναφορές για μεγάλο αριθμό κλειστών και ανεκμετάλλευτων κατοικιών, το πρόγραμμα δεν φαίνεται να αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα;
Πέρα από τις συνήθεις δικαιολογίες για την ακαταλληλότητα των υπαρχόντων ακινήτων ή την κερδοσκοπική αναμονή των ιδιοκτητών, ένας έμπειρος μεσίτης με πολυετή παρουσία στην αγορά της Αθήνας και των δυτικών προαστίων αποκαλύπτει μια πιο σύνθετη και ανησυχητική αιτία.
Σύμφωνα με την ανάλυσή του, η σημερινή στασιμότητα στην αγορά ακινήτων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον τρόπο που διαχειρίστηκαν οι τράπεζες τα «κόκκινα δάνεια» της προηγούμενης οικονομικής κρίσης. Παρόλο που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια απομακρύνθηκαν από τους ισολογισμούς των τραπεζών, τα ακίνητα που τα εξασφάλιζαν δεν επέστρεψαν στην αγορά με όρους που να ευνοούν την κοινωνική ανάγκη για στέγαση.
Αυτά τα ακίνητα κατέληξαν στην κατοχή λίγων μεγάλων εταιρειών διαχείρισης, οι οποίες τα απέκτησαν σε τιμές που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματική τους αξία. Ωστόσο, αυτές οι εταιρείες επιδεικνύουν μια αδικαιολόγητη απροθυμία να τα διαθέσουν ξανά στην αγορά σε τιμές που να είναι συμβατές με τις οικονομικές δυνατότητες της κοινωνίας, η οποία έχει υποστεί τις συνέπειες των μνημονίων.
Ο μεσίτης δεν διστάζει να χαρακτηρίσει αυτή τη συμπεριφορά ως «απληστία», εξηγώντας ότι οι εταιρείες αυτές επιδιώκουν να πολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους, εκμεταλλευόμενες την ανοδική τάση των τιμών. Η απουσία ενός αποτελεσματικού νομικού πλαισίου που να ρυθμίζει την επαναφορά αυτών των ακινήτων στην αγορά δεν δημιουργεί κανένα αντικίνητρο για αυτή την κερδοσκοπική στάση.
Αυτή η στρεβλή κατάσταση επηρεάζει αναπόφευκτα και την τιμολόγηση των νέων κατασκευών, οι οποίες ακολουθούν την ίδια ανοδική πορεία, καθιστώντας την πρόσβαση στην ιδιοκτησία μια ουτοπία για μεγάλο μέρος του πληθυσμού.
Στην ερώτηση για την πιθανή χρονική στιγμή τερματισμού αυτής της αλματώδους αύξησης των τιμών, ο μεσίτης εκφράζει την άποψη ότι, εάν δεν υπάρξει κάποια ουσιαστική αλλαγή στην διαχείριση των ακινήτων που προέκυψαν από τα «κόκκινα δάνεια», η αγορά θα συνεχίσει την ανοδική της πορεία για τουλάχιστον έναν ακόμη χρόνο, αφήνοντας το μέλλον της στεγαστικής αγοράς στην αβεβαιότητα.
