Σήμα Κινδύνου για τον Τουρισμό της Χαλκιδικής – Απαιτείται Άμεση Δράση για την Προκήρυξη Επενδύσεων και την Αναγνώριση του Κλάδου στον Αναπτυξιακό Νόμο

Η καρδιά του τουρισμού της Χαλκιδικής χτυπάει σε ανησυχητικούς ρυθμούς. Η απουσία μιας σαφούς και άμεσης προοπτικής για νέες επενδύσεις, σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση του ρόλου του τουρισμού στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, δημιουργεί ένα ασφυκτικό κλίμα για έναν από τους πλέον δυναμικούς και ζωτικούς τομείς της τοπικής οικονομίας. Η φωνή των επαγγελματιών του τουρισμού, που καθημερινά παλεύουν για την αναβάθμιση των υπηρεσιών τους και την προσέλκυση επισκεπτών, γίνεται ολοένα και πιο έντονη, απαιτώντας άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις από την κεντρική κυβέρνηση.
Στο επίκεντρο της ανησυχίας βρίσκεται η συνεχιζόμενη καθυστέρηση στην έκδοση της νέας προκήρυξης για το καθεστώς τουριστικών επενδύσεων. Ένα κενό που αφήνει αναξιοποίητες σημαντικές ευκαιρίες για την ανανέωση της τουριστικής υποδομής της Χαλκιδικής, την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του προορισμού σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον. Οι επιχειρηματίες του κλάδου, που έχουν επανειλημμένα εκφράσει την ετοιμότητά τους να επενδύσουν στην περιοχή, βρίσκονται σε ένα αδιέξοδο, αδυνατώντας να προχωρήσουν σε ουσιαστικά βήματα χωρίς ένα ξεκάθαρο πλαίσιο χρηματοδοτικής στήριξης.
Την ήδη τεταμένη ατμόσφαιρα επιβαρύνει η πρόσφατη, κατηγορηματική επιστολή του προέδρου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ) Γιάννη Χατζή προς τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο. Μια επιστολή που δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης για την έντονη δυσαρέσκεια του τουριστικού κλάδου σχετικά με την απουσία ρητής αναφοράς στον τουρισμό στο σχέδιο του νέου αναπτυξιακού νόμου. Η παράλειψη αυτή, όπως τονίζεται στην επιστολή, δεν αποτελεί απλώς μια αβλεψία, αλλά ένα σοβαρό ατόπημα που υπονομεύει τον θεμελιώδη ρόλο του τουρισμού στην ελληνική οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη.
Η Χαλκιδική, με την απαράμιλλη φυσική ομορφιά της, τις εμβληματικές παραλίες της, την πλούσια ιστορία και τον φιλόξενο χαρακτήρα των κατοίκων της, αποτελεί έναν από τους πιο ελκυστικούς τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας. Ο τουρισμός στην περιοχή δεν είναι απλώς μια οικονομική δραστηριότητα, αλλά ένας τρόπος ζωής, μια πηγή εισοδήματος για χιλιάδες οικογένειες, ένας συνδετικός κρίκος με την πολιτιστική της κληρονομιά και ένα ισχυρό εργαλείο για την ανάδειξη των μοναδικών της πλεονεκτημάτων.
Η απουσία ρητής αναφοράς του τουρισμού στο νέο παραγωγικό μοντέλο, όπως επισημαίνει ο κ. Χατζής, στέλνει ένα ανησυχητικό μήνυμα για την αντίληψη της κυβέρνησης σχετικά με τη σημασία του κλάδου. Ο τουρισμός δεν είναι ένας απλός συμπληρωματικός τομέας, αλλά ένας διαχρονικά κεντρικός πυλώνας της ελληνικής οικονομίας, με πολλαπλασιαστικά οφέλη για ένα ευρύ φάσμα άλλων δραστηριοτήτων, από την αγροτική παραγωγή και την εστίαση έως τις μεταφορές και τις κατασκευές. Η συμβολή του στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), στη δημιουργία θέσεων εργασίας και στην ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης, ιδίως σε περιοχές όπως η Χαλκιδική, είναι αδιαμφισβήτητη. Επιπλέον, ο τουρισμός αποτελεί έναν ισχυρό εξαγωγικό κλάδο, συνδέοντας την Ελλάδα με τον διεθνή χώρο και προβάλλοντας την εικόνα της χώρας ως έναν ελκυστικό και ασφαλή προορισμό.
Η επιστολή του προέδρου της ΠΟΞ κοινοποιήθηκε στην υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ Γιάννη Παράσχη, αναδεικνύοντας την κοινή ανησυχία του συνόλου του τουριστικού κλάδου. Η ανάγκη για την άμεση τροποποίηση της προτεινόμενης διάταξης του αναπτυξιακού νόμου, ώστε να συμπεριληφθεί ρητή αναφορά στον τουριστικό τομέα, καθίσταται επιτακτική. Η αναγνώριση του τουρισμού ως βασικού στοιχείου του παραγωγικού μοντέλου δεν είναι απλώς μια συμβολική κίνηση, αλλά μια αναγκαία προϋπόθεση για τον σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης και αποτελεσματικής αναπτυξιακής στρατηγικής για τη χώρα.
Παράλληλα με την ανάγκη για την αναγνώριση του ρόλου του τουρισμού στον αναπτυξιακό νόμο, η άμεση έκδοση της νέας προκήρυξης για το καθεστώς τουριστικών επενδύσεων αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα για την αναπτυξιακή πορεία της Χαλκιδικής. Η πολύμηνη καθυστέρηση έχει δημιουργήσει ένα επενδυτικό κενό, εμποδίζοντας την υλοποίηση σημαντικών έργων που θα μπορούσαν να αναβαθμίσουν την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος της περιοχής, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να ενισχύσουν την τοπική οικονομία.
Η εμπειρία από τις προηγούμενες προσκλήσεις του καθεστώτος τουριστικών επενδύσεων έχει καταδείξει ότι η ζήτηση για χρηματοδότηση είναι μεγάλη, αλλά οι διαθέσιμοι πόροι συχνά περιορισμένοι. Επιπλέον, έχουν υπάρξει περιπτώσεις επιχειρήσεων που, έχοντας λάβει προέγκριση και ξεκινήσει την υλοποίηση των επενδύσεών τους με ίδια κεφάλαια, βρέθηκαν αντιμέτωπες με την απόρριψη των αιτήσεών τους λόγω εξάντλησης των κονδυλίων. Αυτές οι περιπτώσεις δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας και αποθαρρύνουν νέες επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει παρέλθει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα χωρίς την έκδοση νέας προκήρυξης, η ανάγκη για την τροποποίηση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων κατανομής των πόρων, με αύξηση των κονδυλίων για το κίνητρο της επιχορήγησης, καθίσταται επιτακτική. Η ενίσχυση των διαθέσιμων πόρων θα επιτρέψει την ένταξη επενδύσεων που έχουν ήδη απορριφθεί λόγω έλλειψης κονδυλίων και είναι ώριμες για έγκριση, δίνοντας μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη του τουριστικού τομέα στην Χαλκιδική.
Επιπλέον, η ΠΟΞ, μέσω της επιστολής του προέδρου της, θέτει ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα που αφορά τις ιδιαιτερότητες του τουριστικού τομέα. Λόγω των έντονων πληθωριστικών πιέσεων των τελευταίων ετών και της σημαντικής αύξησης στις τιμές των δομικών υλικών, το υφιστάμενο όριο του 60% επί του προϋπολογισμού για κτιριακές εγκαταστάσεις δεν ανταποκρίνεται πλέον στις πραγματικές συνθήκες της αγοράς. Η πρόταση για την αναπροσαρμογή του ποσοστού αυτού σε 80% στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος είναι απολύτως δικαιολογημένη και θα διευκολύνει την υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων στην αναβάθμιση της τουριστικής υποδομής.
Ένα άλλο σημαντικό σημείο που θίγεται στην επιστολή αφορά την καθυστέρηση στην ενεργοποίηση του καθεστώτος για τον εναλλακτικό τουρισμό, το οποίο παραμένει ανενεργό από την ψήφιση του αναπτυξιακού νόμου 4887 το 2022. Η Χαλκιδική, με τον πλούτο των φυσικών της πόρων, την ιστορική και πολιτιστική της κληρονομιά, έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο αγροτουρισμός, ο περιπατητικός τουρισμός, ο καταδυτικός τουρισμός και ο θρησκευτικός τουρισμός. Η άμεση ενεργοποίηση του σχετικού καθεστώτος θα δώσει νέα ώθηση στην διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος της περιοχής, θα προσελκύσει νέες κατηγορίες επισκεπτών και θα συμβάλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Επιπλέον, η ΠΟΞ επισημαίνει την ανάγκη για την ένταξη των παραμεθόριων περιοχών του Νότιου Αιγαίου και των μικρών νησιών σε ένα νέο καθεστώς περιοχών ειδικής ενίσχυσης. Η Χαλκιδική, αν και δεν ανήκει άμεσα σε αυτές τις κατηγορίες, αναγνωρίζει τις ιδιαιτερότητες και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αυτές οι περιοχές και υποστηρίζει την ανάγκη για τη λήψη ειδικών μέτρων στήριξης. Η πρόταση για την προσθήκη και άλλων κριτηρίων πέραν του ΑΕΠ, όπως η χιλιομετρική απόσταση από την Τουρκία, για τον καθορισμό των περιοχών ειδικής ενίσχυσης, είναι μια δίκαιη και αναγκαία παρέμβαση.
Ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σημείο της επιστολής αφορά την προτεινόμενη προσθήκη παραγράφου στο άρθρο 25 του ν.4887/2022, σύμφωνα με την οποία τα επενδυτικά σχέδια που έχουν υπαχθεί απεντάσσονται εάν η υλοποίησή τους δεν έχει ξεκινήσει εντός 18 μηνών από τη δημοσίευση της περίληψης της απόφασης υπαγωγής. Ο κ. Χατζής τονίζει με έμφαση ότι αυτό το χρονικό διάστημα μπορεί να είναι ιδιαίτερα περιοριστικό για τον τουριστικό τομέα, λόγω των χρονοβόρων αδειοδοτικών διαδικασιών και της εποχικότητας που συχνά απαγορεύει την έναρξη κατασκευαστικών εργασιών κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Η εφαρμογή αυτής της διάταξης θα μπορούσε να οδηγήσει σε μαζικές απεντάξεις επενδυτικών σχεδίων, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στην αναπτυξιακή πορεία του τουρισμού στην Χαλκιδική και σε άλλες τουριστικές περιοχές της χώρας. Η επισήμανση ότι κατά την αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων λαμβάνεται ήδη υπόψη ο βαθμός ωριμότητας για την υλοποίησή τους καθιστά την προτεινόμενη διάταξη περιττή και επιζήμια.
Τέλος, η ΠΟΞ προτείνει μια σημαντική διευκόλυνση για τους φορείς επένδυσης σχετικά με την υποχρέωση ενημέρωσης της αρμόδιας υπηρεσίας για αλλαγές στην επωνυμία, την έδρα, τη μετοχική σύνθεση κ.λπ. Η πρόταση να επιβάλλονται κυρώσεις για τη μη τήρηση αυτής της υποχρέωσης μόνο εφόσον η σχετική ενημέρωση δεν έχει πραγματοποιηθεί πριν από τη διαδικασία πιστοποίησης, είναι λογική και θα μειώσει την γραφειοκρατία, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ορθή λειτουργία του συστήματος.
Η κατάσταση στον τουριστικό τομέα της Χαλκιδικής είναι κρίσιμη. Η απουσία μιας νέας προκήρυξης για τουριστικές επενδύσεις, σε συνδυασμό με την υποβάθμιση του ρόλου του τουρισμού στο νέο αναπτυξιακό νόμο, δημιουργούν ένα περιβάλλον αβεβαιότητας και αποθαρρύνουν νέες επενδυτικές πρωτοβουλίες. Η φωνή των επαγγελματιών του τουρισμού, όπως εκφράζεται μέσα από την τεκμηριωμένη και έντονη επιστολή του προέδρου της ΠΟΞ, αποτελεί ένα ηχηρό σήμα κινδύνου. Η κυβέρνηση καλείται να αναγνωρίσει την κρισιμότητα της κατάστασης και να προβεί σε άμεσες και ουσιαστικές παρεμβάσεις. Η άμεση έκδοση της νέας προκήρυξης για τουριστικές επενδύσεις, η αναγνώριση του τουρισμού ως βασικού πυλώνα του παραγωγικού μοντέλου και η υιοθέτηση των προτάσεων του τουριστικού κλάδου αποτελούν αναγκαίες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση ενός βιώσιμου και ευοίωνου μέλλοντος για τον τουρισμό της Χαλκιδικής και της χώρας γενικότερα. Η τοπική κοινωνία και οι φορείς του τουρισμού παραμένουν σε εγρήγορση, αναμένοντας απτές και θετικές εξελίξεις που θα δικαιώσουν τη σημασία του τουρισμού για την οικονομία και την κοινωνική ευημερία της περιοχής.