ΚΕΦΙΜ: Στις κορυφαίες επιδόσεις δήμων η Σιθωνία και η Κασσάνδρα για το 2023

Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της μελέτης σχετικά με τον Δείκτη Αποτελεσματικότητα Δήμων 2023 που δημοσιεύουν από κοινού το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών και το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας και Διακυβέρνησης του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

Ως προς τη συνολική βαθμολογία των Δήμων στον Δείκτη Αποτελεσματικότητας για το 2023, τα αποτελέσματα είναι:

Στην κατηγορία των μεσαίων ηπειρωτικών δήμων, οι Δήμοι που βρίσκονται στο καλύτερο 20% είναι οι εξής: Λοκρών, Ξηρομέρου, Ραφήνας-Πικερμίου, Ιστιαίας-Αιδηψού, Αλιάρτου-Θεσπιέων, Σιθωνίας, Σοφάδων, Φαρσάλων, Πύδνας-Κολινδρού, Καμένων Βούρλων, Πάργας, Οιχαλίας, Κασσάνδρας, Στυλίδας, Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης, Φαιστού, Αμυνταίου, Αποκορώνου, Βέλου-Βόχας, Μαρκοπούλου Μεσογαίας.

Συνολικά, στο ερωτηματολόγιο απάντησαν 78 Δήμοι, δηλαδή δεδομένα υπέβαλλε μόλις 1 στους 4 Δήμους της χώρας, ποσοστό το οποίο από τη μία πλευρά καταδεικνύει τη μικρή επιχειρησιακή ικανότητα των Δήμων, αλλά από την άλλη εμφανίζεται βελτιωμένο σε σχέση με τον περσινό δείκτη.

Οι Δήμοι της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας απάντησαν σε ποσοστό 45%, γεγονός που καταδεικνύει τη σημαντικά καλύτερη επιχειρησιακή τους οργάνωση και αναδεικνύει τη διαφάνεια και τη λογοδοσία τους.

Ο Δείκτης Αποτελεσματικότητας των Δήμων επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα κατά πόσο είναι αποτελεσματικοί οι Δήμοι στο έργο τους, προσεγγίζοντας την αποτελεσματικότητα στο πλαίσιο της αποδοτικότητας των πόρων που έχουν στη διάθεση τους και της συμμόρφωσής τους ως προς το κανονιστικό πλαίσιο που τους δεσμεύει. Οι 5 βασικές κατηγορίες που αξιολογούν:

Α. Την οργάνωση και τη διακυβέρνηση: το κατά πόσο ο Δήμος δρα βάσει ενός συγκεκριμένου επιχειρησιακού πλάνου, με στοχοθεσία, διαφάνεια και λογοδοσία.

Β. Την οικονομική διαχείριση: την αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, στοχεύοντας στις επενδύσεις για βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, με την μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του πολίτη.

Γ. Τις υπηρεσίες: το εύρος υπηρεσιών που προσφέρει ο Δήμος σε νέους, παιδιά, ηλικιωμένους, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, τις υπηρεσίες πολιτισμού, άθλησης και εκπαίδευσης.

Δ. Τη βιωσιμότητα: το κατά πόσο ο Δήμος ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις για απορρίμματα, ανακύκλωση και πράσινη ανάπτυξη.

Ε. Την πολιτική προστασία: τον βαθμό ετοιμότητας του Δήμου για επέμβαση σε περιπτώσεις ανάγκης.

Σιθωνία

Στη Χαλκιδική, ο Δήμος Σιθωνίας βρίσκεται στο καλύτερο 20% των μεσαίων ηπειρωτικών δήμων. Συνολικά έχει βαθμολογία 43,75. Στην οργάνωση και διακυβέρνηση 39,70 στην οικονομική διαχείριση 44,81 στις υπηρεσίες 28,13 στη βιωσιμότητα 22,77 ενώ η μεγαλύτερη βαθμολογία του είναι στην πολιτική προστασία με 88,33. Έχει την 6^η θέση ανάμεσα στη λίστα των 93 Δήμων που συμμετείχαν.

Δήμος Κασσάνδρας         

Ο Δήμος Κασσάνδρας που ανήκει κα αυτός στο 20%, έχει συνολική βαθμολογία 38,55.

Στις κατηγορίες έχει τις εξής βαθμολογίες: οργάνωση και διακυβέρνηση 64,24 οικονομική διαχείριση 38,27 υπηρεσίες 26,66 βιωσιμότητα 17,66 και πολιτική προστασία 45,93. Καταλαμβάνει την 33^η θέση μεταξύ 93 Δήμων.

Νέα Προποντίδα

Ο Δήμος Νέας Προποντίδας έχει συνολική βαθμολογία 38,55. Οργάνωση και Διακυβέρνηση 39,60 οικονομική διαχείριση 55,13 υπηρεσίες 64,07 ενώ στις κατηγορίες βιωσιμότητα και πολιτική προστασία είναι ανάμεσα στους Δήμους που έχουν 0.  Βρίσκεται στην 56^η θέση.

Δήμος Αριστοτέλη

Ο Δήμος Αριστοτέλη έχει συγκεντρώσει μία χαμηλή βαθμολογία 20,82. Οργάνωση και διακυβέρνηση μόλις 10, οικονομική διαχείριση 40,36 στις υπηρεσίες 33,92 στη κατηγορία της βιωσιμότητας 3,13 και τέλος στην πολιτική προστασία 16,67. Κατατάσσεται στην 80^η θέση ανάμεσα σε 94 Δήμους.

Μία από τις βασικές αδυναμίες των δήμων σήμερα εντοπίζεται στο πεδίο της υποστελέχωσης και της επιχειρησιακής ικανότητας, που συνδέεται και με την συλλογή και επεξεργασία δεδομένων αξιολόγησης.

Η ανάλυση της αποτελεσματικότητας των Δήμων για το 2023 εντοπίζει ακόμη μία μεγάλη αδυναμία στο πεδίο της Βιωσιμότητας, καθώς η μέση επίδοση ανά κατηγορία Δήμου κυμαίνεται από 11-24%. Η αδυναμία των Δήμων για συλλογή, επεξεργασία και διάθεση στοιχείων στο πεδίο της βιωσιμότητας συνδέεται με την επιχειρησιακή τους ικανότητα και την έλλειψη στελεχών με ανώτατη ή τεχνική μόρφωση.

Η καλύτερη επίδοση των Δήμων για το 2023 εντοπίζεται στο πεδίο της οικονομικής διαχείρισης, καθώς η μέση επίδοση ανά κατηγορία Δήμου κυμαίνεται από 48-50%

Σήμερα, σχεδόν οι μισοί (45%) εργαζόμενοι στους ΟΤΑ είναι μη τακτικό προσωπικό, που σε μεγάλο βαθμό είναι εργαζόμενοι ορισμένου με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μάλιστα, η τάση ενίσχυσης του συνόλου του προσωπικού των δήμων που παρατηρείται από το 2021 στο 2024 συνεχίζεται με μη τακτικό προσωπικό. Στο τακτικό προσωπικό παρατηρείται μείωση από το 2023 στο 2024.

Σημαντικές κρίνονται οι νομοθετικές ρυθμίσεις όπως το νέο σύστημα εποπτείας και αξιολόγησης της λειτουργίας των Δήμων και διαθεσιμότητας ανοιχτών και προσβάσιμων δεδομένων που αφορούν τη λειτουργία τους. Οι Δήμοι φαίνεται να προσπαθούν να ανταποκριθούν στη συλλογή και διάθεση στοιχείων, ωστόσο η επιχειρησιακή και στελεχιακή τους δυνατότητα είναι χαμηλή.