Χάνουμε την κτηνοτροφία στην Χαλκιδική…
Οι τιμές ζωοτροφών… πέταξαν, οι ενισχύσεις αργούν, οι βοσκοί φεύγουν…
Η οικονομική κρίση μείνει διαρκώς τα κοπάδια στον ορεινό όγκο της περιοχής μας
Ανησυχητικά είναι τα μηνύματα από όλη την Ελλάδα για το μέλλον της κτηνοτροφίας καθώς η οικονομική κρίση που έχει ξεσπάσει από τις αρχές του χρόνου και η οποία οδήγησε σε εκτίναξη της τιμής των ζωοτροφών, φαίνεται να επιταχύνει την απόσυρση «παραδοσιακών» κτηνοτρόφων από το επάγγελμα ή στην καλύτερη περίπτωση στη μείωση του ζωϊκού κεφαλαίου τους προκειμένου να μπορέσουν να διαχειριστούν το υψηλό κόστος παραγωγής.
Το φαινόμενο αυτό είναι έντονο στην Χαλκιδική , στην οποία ένας πολύ μεγάλος αριθμός κυρίως αιγοπροβάτων είναι ελεύθερης βοσκής και απαιτεί ολοήμερη απασχόληση των κτηνοτρόφων – βοσκών
Τη μείωση του ζωϊκού κεφαλαίου επιβεβαιώνει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας Τάκης Πεβερέτος, ο οποίος την αποδίδει στην αύξηση του κόστους παραγωγής, προσθέτοντας ότι οι ζωοτροφές εξακολουθούν να αυξάνουν, παρότι ξεκίνησαν οι κοπές τριφυλλιού, ενώ χρονικά είναι κοντά και τα αλώνια για τα σιτηρά.
Η μείωση του ζωικού κεφαλαίου αντανακλά ευθέως και στη μείωση της παραγωγής, τόσο του αγελαδινού, όσο και του αιγοπρόβειου γάλακτος. Σύμφωνα με τον κ. Πεβερέτο, η μείωση κατά το τρέχον έτος, για το οποίο υπάρχουν ολοκληρωμένα στοιχεία από τον ΕΛΓΟ ξεπερνά το 5% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.
Αύξηση παραγωγής, αλλά…
Το 2021 ήταν μια σχετικά καλή χρονιά ως προς την παραγωγή εγχώριου νωπού αγελαδινού και πρόβειου γάλακτος καθώς σε σύγκριση με το 2020 κινήθηκε ανοδικά. Συγκεκριμένα εισκομίστηκαν 666 χιλιάδες τόνοι αγελαδινού, έναντι 652 το 2020, 702 χιλιάδες τόνοι πρόβειου έναντι 682 το 2020 και 163 χιλιάδες τόνοι γίδινο, έναντι 157 χιλιάδες το 2020.
Η αύξηση οφείλεται ως ένα μεγάλο βαθμό στις καλύτερες τιμές που δόθηκαν στους παραγωγούς, οι οποίες ωστόσο εξανεμίστηκαν την τρέχουσα γαλακτοκομική χρονιά με την εκρηκτική αύξηση των ζωοτροφών. Φέτος επί παραδείγματι στην Ήπειρο οι τιμές παραγωγού για το μεν γίδινο κυμαίνονται περί τα 75 λεπτά το κιλό, για το δε πρόβειο μεταξύ 1,25 και 1,30, ενώ υπάρχουν και αυξομειώσεις ανάλογα των λιπαρών και της εισκομιζόμενης ποσότητας. Τιμές που όμως δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής και ειδικά των κοπαδιών που είναι για πολλούς μήνες σταυλισμένα.
Ανοδικά και οι εισαγωγές
Ταυτόχρονα όμως με την αύξηση της εγχώριας παραγωγής, αυξήθηκαν και οι εισαχθείσες ποσότητες που φανέρωσαν ότι η ελληνική γαλακτοπαραγωγή έπιασε «ταβάνι» και δεν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση. Συγκεκριμένα οι εισαγωγές νωπού αγελαδινού αυξήθηκαν το 2021 έναντι του 2020 κατά 3.000 τόνους (σύνολο 27.808) του νωπού πρόβειου κατά 533 τόνους (1284).
Αίσθηση προκαλεί επίσης και η διαπίστωση ότι μέσα στο 2021 έγιναν και εισαγωγές γίδινου (συμπυκνωμένου) γάλακτος, για το οποίο υπήρχε η εντύπωση ότι η ελληνική παραγωγή ήταν επαρκής. Συγκεκριμένα ενώ το 2020 οι εισαγωγές ήταν μηδενικές το 2021 εισήχθησαν 651 τόνοι. Το πρώτο τρίμηνο του 2022 δεν έχουν γίνει εισαγωγές, όμως ακόμη είμαστε στην αρχή της γαλακτοκομικής περιόδου. Εκτός όμως από το νωπό, αύξηση υπήρξε το 2021 και σε άλλα είδη αγελαδινού γάλακτος όπως συμπυκνωμένο, μπασκί, κρέμα, σκόνη. Αντίθετα μικρή μείωση είχαν το μπασκί και η κρέμα γάλακτος πρόβεια.
Ανατροπή από τον πόλεμο
Εάν δεν είχε μεσολαβήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και η αλματώδης αύξηση του κόστους παραγωγής, υπήρχε μια μικρή προοπτική αύξησης του ζωικού κεφαλαίου, κυρίως της σταβλισμένης κτηνοτροφίας.
Όμως η κατάσταση πλέον έχει δυσκολέψει πάρα πολύ, καθώς υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που λειτουργούν αποτρεπτικά και «αποδεκατίζουν» περαιτέρω την παραδοσιακή κτηνοτροφία.
Ένας από αυτούς είναι οι καθυστερήσεις στην καταβολή των ενισχύσεων. Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει από τη σημερινή κυβέρνηση, υπάρχουν ακόμη προβλήματα. Ένα από αυτά επισημαίνει ο Πρόεδρος της Ένωσης Αγροτών Ιωαννίνων Θεοχάρης Λιούρης, με χθεσινή επιστολή του προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Γιώργο Γεωργαντά. Πρόκειται για την καθυστέρηση καταβολής της ενίσχυσης του 2% για την αγορά ζωοτροφών. Όπως αναφέρει ο Πρόεδρος της Ένωσης, έχει παρέλθει μεγάλο χρονικό διάστημα από την πρώτη πληρωμή και ακόμη δεν έγινε καταβληθεί η συμπληρωματική, με τους κτηνοπτηνοτρόφους να αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην προμήθεια ζωοτροφών.
Ένα παρόμοιο πρόβλημα, που όμως έχει μεγαλύτερο βάθος χρόνου, αντιμετωπίζουν οι χοιροτρόφοι, καθώς ένας αριθμός αυτών δεν έχουν πληρωθεί την «Κορωνοενίσχυση».
«Άφαντοι» οι εργάτες
Κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι και γενικά οι αγρότες βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα ακόμη πιο οξύ πρόβλημα, που έχει να κάνει με την έλλειψη εργατικών χεριών. Πρόκειται για ένα ζήτημα που αφορά τις περισσότερες περιοχές της χώρας, στην Ήπειρο όμως και ειδικά στις παραμεθόριες περιοχές είναι πιο έντονο για δύο λόγους: Ο ένας σχετίζεται με το γεγονός ότι οι περισσότερες κτηνοτροφικές μονάδες απασχολούσαν αλβανούς εργάτες και ο δεύτερος με τη δυσκολία- λόγω χιλιομετρικών αποστάσεων- να βρεθούν εργάτες από άλλες χώρες για να εργαστούν είτε μόνιμα, είτε εποχιακά.
Τους τελευταίους μήνες οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι αναζητούν, αλλά δεν βρίσκουν Αλβανούς για να τους απασχολήσουν, ενώ και αρκετοί που εργάζονταν για αρκετό διάστημα σε άλλες μονάδες, τις εγκατέλειψαν για άλλες περιοχές ή εργασίες.
Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν πτηνοτροφικές επιχειρήσεις, αλλά και καλλιεργητές γης, καθώς το εργατικό δυναμικό στα χωράφια συνεχώς μειώνεται, προκαλώντας μείωση της παραγωγής, που οδηγεί και σε μειώσεις εξαγωγών.
Απλούστευση διαδικασιών
Το θέμα έχει πάρει διαστάσεις και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, κατέθεσαν ερώτηση στη Βουλή με αποδέκτες τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης Γεώργιο Γεωργαντά και Μετανάστευσης και Ασύλου Νότη Μηταράκη, με την οποία ζητούν την άρση των γραφειοκρατικών διαδικασιών που οδηγούν σε υπέρμετρες καθυστερήσεις στις μετακλήσεις εργατών από ξένες χώρες. Οι ερωτώντες βουλευτές κάνουν όμως και μια «αποκάλυψη». Μεγάλο μέρος εργατών γης- αναφέρουν- επιλέγουν να μεταβούν σε άλλες χώρες ενδεικτικά στην Ιταλία ή την Ισπανία, όπου είναι απλούστερες και ταχύτερες οι διαδικασίες, αλλά έχουν πιο πλήρη εργασιακά δικαιώματα και υψηλότερες αποδοχές!
