Στρατηγική Αναβάθμιση των Αρδευτικών Υποδομών: Σύσκεψη Τσιάρα με Περιφερειάρχες για το Πρόγραμμα των 600 Εκατ. Ευρώ

Αθήνα – Ένα καθοριστικό βήμα για την οριστική αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων άρδευσης και την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής πραγματοποιήθηκε σήμερα, με την ευρεία σύσκεψη που συγκάλεσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστας Τσιάρας, με τους Περιφερειάρχες και τους εκπροσώπους τους. Στην παρουσία του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ, κ. Θανάση Κοντογιώργη, και των Γενικών Γραμματέων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Δημήτρη Παπαγιαννίδη και κ. Γιώργου Στρατάκου, τέθηκε επί τάπητος το φιλόδοξο Πρόγραμμα Υποδομών Εγγείων Βελτιώσεων, ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ.
Σκοπός της σύσκεψης ήταν η λεπτομερής παρουσίαση και η εμπεριστατωμένη επεξήγηση του προγράμματος, το οποίο φιλοδοξεί να δώσει βιώσιμες λύσεις στα διαχρονικά ζητήματα της άρδευσης, να τονώσει την ανταγωνιστικότητα της αγροτικής παραγωγής και να θωρακίσει τη χώρα έναντι των αυξανόμενων προκλήσεων που θέτει η κλιματική αλλαγή.
Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Κώστας Τσιάρας, κατά την εναρκτήρια ομιλία του, χαρακτήρισε το πρόγραμμα ως μια «ολοκληρωμένη στρατηγική αγροτικής ανάπτυξης και περιβαλλοντικής θωράκισης», με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης έως το 2029. Υπογράμμισε εμφατικά ότι «δεν πρόκειται για αποσπασματικές παρεμβάσεις αλλά για μια ολοκληρωμένη και συνεκτική εθνική στρατηγική», σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για την διαχείριση των υδάτινων πόρων στην υπηρεσία της γεωργίας. Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι πρωταρχικός στόχος είναι «να διασφαλίσουμε νερό επαρκούς ποσότητας και ποιότητας για τον πρωτογενή τομέα, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και τη θωράκιση απέναντι στα ακραία φαινόμενα».
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης, ανέλυσε διεξοδικά τη δομή και τους στόχους του Προγράμματος Υποδομών Εγγείων Βελτιώσεων. Εξήγησε ότι το πρόγραμμα αποτελεί τον πυρήνα του στρατηγικού σχεδίου «ΥΔΩΡ 2.0», ενός ευρύτερου πλάνου για την ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων της χώρας. Ο κ. Παπαγιαννίδης διευκρίνισε ότι το πρόγραμμα εστιάζει σε νέα έργα ταμίευσης νερού, όπως φράγματα και λιμνοδεξαμενές, καθώς και στην ανάπτυξη σύγχρονων αρδευτικών δικτύων, με απώτερο σκοπό τη βέλτιστη αξιοποίηση του νερού και την ουσιαστική στήριξη του αγροτικού τομέα.
Δώδεκα Στρατηγικοί Στόχοι για την Αγροτική Ανάπτυξη και την Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα
Η παρέμβαση που παρουσιάστηκε στους Περιφερειάρχες περιλαμβάνει ένα σαφές πλαίσιο με δώδεκα στρατηγικούς στόχους, οι οποίοι συνδέονται άρρηκτα με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για το κλίμα και τη γεωργία, τις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής υπαίθρου και τις μελλοντικές απαιτήσεις της παραγωγής τροφίμων:
- Ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος και αύξηση εξαγωγών: Μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας της άρδευσης και της παραγωγής ποιοτικών προϊόντων.
- Αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων: Μέσω της κατασκευής φραγμάτων, λιμνοδεξαμενών και σύγχρονων αρδευτικών δικτύων που σέβονται το περιβάλλον.
- Αντικατάσταση ή περιορισμός γεωτρήσεων: Προωθώντας τη χρήση επιφανειακών υδάτων και τον τεχνητό εμπλουτισμό υπόγειων υδροφορέων.
- Παραγωγή νέων, ποιοτικών και ανταγωνιστικών προϊόντων: Ενθαρρύνοντας καλλιέργειες «άλλης γεωργίας» με υψηλή διατροφική και εμπορική αξία.
- Ορθολογική διαχείριση υδάτων: Υποστηρίζοντας την παραδοσιακή μεσογειακή γεωργία με σύγχρονες μεθόδους άρδευσης.
- Ανάπτυξη οικοτουριστικών δραστηριοτήτων: Συνδέοντας τα υδάτινα έργα με αθλήματα νερού, ιχθυοκαλλιέργειες και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας.
- Αξιοποίηση του φυσικού τοπίου: Δημιουργώντας μια αρμονική σχέση μεταξύ των υδάτινων έργων και των οικολογικών και αισθητικών αξιών της περιοχής.
- Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: Εφαρμόζοντας φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες στη διανομή του νερού.
- Προσβασιμότητα και ένταξη: Διευκολύνοντας την εγκατάσταση νέων αγροτών μέσω βελτιωμένων οδικών δικτύων, αναδασμών και σύγχρονων αρδευτικών συστημάτων.
- Αντιπλημμυρική προστασία: Σχεδιάζοντας τα έργα σύμφωνα με τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμυρών.
- Συμμόρφωση με τα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής: Εξασφαλίζοντας τη βιώσιμη χρήση κάθε υδάτινου συστήματος.
- Τοπική και διεθνής συνεργασία: Δημιουργώντας ευκαιρίες για την ίδρυση Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) και ενισχύοντας το διασυνοριακό εμπόριο νερού και γεωργικών προϊόντων.
Επιλέξιμες Παρεμβάσεις και Χρηματοδοτικές Δυνατότητες
Το Πρόγραμμα Υποδομών Εγγείων Βελτιώσεων παρέχει σημαντική χρηματοδότηση για ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων, με στόχο την ουσιαστική αναβάθμιση των αρδευτικών υποδομών της χώρας. Οι επιλέξιμες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:
- Νέα έργα ταμίευσης και συνοδά αρδευτικά δίκτυα: Με δυνατότητα χρηματοδότησης έως και 105 εκατομμύρια ευρώ ανά έργο, δίνοντας τη δυνατότητα για την κατασκευή μεγάλων και σύγχρονων υποδομών.
- Εκσυγχρονισμό υφιστάμενων αρδευτικών υποδομών: Με την αντικατάσταση παλαιών, ανοιχτών δικτύων με σύγχρονα, κλειστά δίκτυα που μειώνουν τις απώλειες νερού και την εισαγωγή νέων τεχνολογιών για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της άρδευσης.
- Έργα εξοικονόμησης ενέργειας στην άρδευση και εγκατάσταση ΑΠΕ για ενεργειακό συμψηφισμό (net metering): Προωθώντας την ενεργειακή αυτονομία των αρδευτικών συστημάτων και τη μείωση του κόστους λειτουργίας.
- Τεχνητό εμπλουτισμό υπόγειων υδάτων και συστήματα γεωργίας ακριβείας και τηλεμετρίας: Επενδύοντας σε καινοτόμες λύσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αύξηση της αποδοτικότητας της άρδευσης.
- Χρήση ανακυκλωμένου νερού από βιολογικούς καθαρισμούς: Αξιοποιώντας εναλλακτικές πηγές νερού για την άρδευση, συμβάλλοντας στην κυκλική οικονομία και την προστασία των φυσικών πόρων.
Άμεση Αποστολή της Πρόσκλησης προς τις Περιφέρειες
Ένα από τα σημαντικότερα μηνύματα της σύσκεψης ήταν η ανακοίνωση του Υπουργού κ. Τσιάρα ότι η πρόσκληση προς τις Περιφέρειες για την υποβολή προτάσεων είναι ήδη έτοιμη και θα αποσταλεί άμεσα. Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων θα πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΟΠΣΚΑΠ), διασφαλίζοντας τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας.
Οι αιτήσεις που θα υποβληθούν θα αξιολογηθούν συγκριτικά, βάσει συγκεκριμένων και αντικειμενικών κριτηρίων, και θα ενταχθούν στο πρόγραμμα κατά φθίνουσα σειρά βαθμολογίας, ανάλογα με τα διαθέσιμα κονδύλια. Τα έργα που θα επιλεγούν για χρηματοδότηση θα πρέπει να πληρούν αυστηρά κριτήρια, όπως η συμβατότητα με τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων αρδευτικών υποδομών με κλειστά δίκτυα, η υλοποίηση έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για την ενεργειακή αυτάρκεια μέσω ενεργειακού συμψηφισμού και η ύπαρξη ενός ρεαλιστικού και τεχνικά τεκμηριωμένου προϋπολογισμού.
Η πρωτοβουλία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την ενεργό συμμετοχή των Περιφερειαρχών, σηματοδοτεί μια νέα εποχή για την αναβάθμιση των αρδευτικών υποδομών της χώρας. Το πρόγραμμα των 600 εκατομμυρίων ευρώ αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων άρδευσης, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της αγροτικής παραγωγής και την προστασία των φυσικών πόρων, θωρακίζοντας τη χώρα απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η άμεση αποστολή της πρόσκλησης προς τις Περιφέρειες αναμένεται να κινητοποιήσει τους τοπικούς φορείς και να οδηγήσει στην υποβολή ώριμων και αποτελεσματικών προτάσεων, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας, πιο βιώσιμης εποχής για την ελληνική γεωργία.