Josep Borrell

Τον Ιούλιο του 1995 γράφτηκε ένα από τα πιο σκοτεινά κεφάλαια της σύγχρονης ευρωπαϊκής ιστορίας. Πάνω από 8.300 αγόρια και άνδρες σκοτώθηκαν συστηματικά και θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους στους λόφους που περιβάλλουν την πόλη της Σρεμπρένιτσα. Σήμερα, 29 χρόνια μετά, 14 από αυτά τα θύματα, που αναγνωρίστηκαν πρόσφατα, θα ταφούν στο νεκροταφείο Srebrenica-Potočari. Για τις οικογένειες και τους αγαπημένους τους, η μακρά και επώδυνη περίοδος αβεβαιότητας φτάνει επιτέλους στο τέλος της.

Η Σρεμπρένιτσα παραμένει μια βαθιά ουλή στην ιστορία της Ευρώπης. Η αποτυχία να αποτραπεί αυτή η γενοκτονία είναι ένα βάρος που συνεχίζουμε να κουβαλάμε. Τόσο το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία όσο και το Διεθνές Δικαστήριο της Δικαιοσύνης έχουν ορίσει κατηγορηματικά αυτό το έγκλημα ως γενοκτονία.

Υποσχεθήκαμε ότι δεν θα τους ξεχάσουμε ποτέ – ούτε τα θύματα ούτε τον αιώνιο πόνο των οικογενειών τους και των αγαπημένων τους. Η μνήμη τους μας οδηγεί να εργαζόμαστε καθημερινά για να διασφαλίσουμε ότι σε έναν κόσμο όπου η ειρήνη είναι όλο και πιο εύθραυστη, η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται. Ανακηρύσσοντας την 11η Ιουλίου ως Διεθνή Ημέρα Μνήμης και Μνήμης της Γενοκτονίας της Σρεμπρένιτσα το 1995, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έθεσε τη σημασία αυτής της τραγωδίας πέρα από την Ευρώπη.

Ωστόσο, μια ανησυχητική τάση άρνησης παραμένει στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και σε ολόκληρη την περιοχή. Οποιαδήποτε άρνηση αυτής της γενοκτονίας είναι μια βαθιά προσβολή για τη δικαιοσύνη και ένα εμπόδιο στη συμφιλίωση. Η ΕΕ έχει μια σαφή θέση: δεν μπορεί να υπάρχει χώρος για την άρνηση της γενοκτονίας, τον ιστορικό ρεβιζιονισμό ή την εξύμνηση των εγκληματιών πολέμου σε κοινωνίες που εκτιμούν την αλήθεια και τη δικαιοσύνη.

 

 

Η συμφιλίωση είναι ευθύνη όλων. Δεν είναι ένας αφηρημένος στόχος: πρέπει να είναι μια καθημερινή πρακτική που διαπερνά την πολιτική, την εκπαίδευση και όλα τα μέρη της καθημερινότητας. Ειδικότερα, ο ρόλος των πολιτικών ηγετών στην περιοχή είναι να απορρίπτουν τη διχαστική ρητορική και να προωθούν ενεργά τη συμφιλίωση. Αυτό απαιτεί την αναγνώριση ιστορικών γεγονότων, την τιμή των θυμάτων και την καλλιέργεια μιας κουλτούρας ειρήνης και συνεργασίας.

Τον Μάρτιο, οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ αποφάσισαν να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην ΕΕ με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η αρχή αυτού του ταξιδιού προς την ένταξη στην ΕΕ φέρνει ανανεωμένη ελπίδα για πολιτική σταθερότητα, οικονομική ανάπτυξη και ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες της Β-Ε. Υπογραμμίζει τη δέσμευση της ΕΕ να υποστηρίξει τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη για τη δημιουργία ενός λειτουργικού δημοκρατικού κράτους και κοινωνίας όπου κυριαρχούν ο πλουραλισμός, η δικαιοσύνη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Δείξαμε ότι είναι δυνατό: η ίδια η ΕΕ γεννήθηκε για να φέρει την ειρήνη και τη συμφιλίωση σε μια ευρωπαϊκή ήπειρο που εδώ και καιρό διχάζεται από αιματηρούς αδελφοκτόνους πολέμους. Αυτό δεν θα ήταν δυνατό χωρίς την αποδοχή των παγιωμένων ιστορικών γεγονότων και τη δέσμευση για την οικοδόμηση θεσμών ικανών να διασφαλίσουν διαρκή ειρήνη.

Η γενοκτονία στη Σρεμπρένιτσα είναι μια έντονη υπενθύμιση του τι μπορεί να συμβεί όταν το μίσος εξαπολύεται και προωθείται από τις πολιτικές ελίτ. Είναι συλλογικό μας καθήκον να διασφαλίσουμε ότι αυτή η μνήμη χρησιμεύει ως ισχυρή υπενθύμιση των συνεπειών αυτού του μίσους και μισαλλοδοξίας. Είναι συλλογικό μας καθήκον να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα εγκλήματα δεν θα επαναληφθούν ποτέ. Η Ευρωπαϊκή Ένωση στέκεται στο πλευρό της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης σε αυτή την προσπάθεια.

Ο συγγραφέας είναι ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας