Πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό στην Χαλκιδική, έξι μήνες πριν.
Η κλεψύδρα για τις δημοτικές εκλογές αδειάζει
Απέχουμε ακριβώς έξι (6) μήνες από τις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α΄και Β΄Βαθμού.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα ΝΟΜΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4804/2021 “Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών και λοιπές διατάξεις” οι εκλογές θα διεξαχθούν την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 2023.
Η κλεψύδρα για τις δημοτικές εκλογές αδειάζει, χωρίς όμως η φετινή προεκλογική περίοδος που ουσιαστικά ξεκίνησε, να έχει προς το παρόν έντονα χαρακτηριστικά όπως συνέβαινε σε αντίστοιχες περιόδους προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων.
Αυτό κατά την άποψη μας οφείλεται σε δύο λόγους:
1.Στις Εθνικές εκλογές που θα προηγηθούν με το πολιτικό ενδιαφέρον του κόσμου να στρέφεται προς αυτές. Είναι κάτι που σίγουρα εκμεταλλεύονται οι υποψήφιοι Δήμαρχοι, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να κρατήσουν “κλειστά τα χαρτιά τους” και να μην δημοσιοποιήσουν από τώρα τις κινήσεις και προθέσεις τους.
- Στη διεξαγωγή των εκλογών Αυτοδιοίκησης στις 8 Οκτωβρίου 2023 με το νέο εκλογικό νόμο που καταργεί την απλή αναλογική, μειώνει τον αριθμό των εκλεγομένων δημοτικών συμβούλων, ενώ αντίθετα αυξάνεται ο αριθμός των υποψηφίων , με μεγάλο αριθμό υποψηφίων γυναικών που κατ’ ελάχιστο θα πρέπει να είναι 26 σε ένα πλήρες ψηφοδέλτιο.
Βέβαια τα χρονικά όρια στενεύουν, η κλεψύδρα αδειάζει και ο χρόνος των έξι(6) μηνών που εναπομένει, δεν θα πούμε ότι δεν είναι αρκετός, αλλά όμως θεωρείται οριακός για την πλήρη προετοιμασία των δημοτικών Παρατάξεων που θα κατέλθουν στις εκλογές.
Πως διαμορφώνεται το πολιτικό σκηνικό στην Χαλκιδική
Το 2019 θα είναι πολύ διαφορετικό από το 2023. 3 στους 5 Δημάρχους είχαν κερδίσει από την πρώτη Κυριακή με ποσοστό άνω του 50%. Θυμίζουμε ότι Δήμαρχος εκλέχτηκε ο Στέλιος Βαλιάνος από την πρώτη Κυριακή στον Δήμο Αριστοτέλη έχοντας απέναντι του 2 συνδυασμούς. Στον Δήμο Πολυγύρου ο Αστέριος Ζωγράφος με 3 συνδυασμούς να τον κοντράρουν. Τέλος ο κυπαρίσσης Ντέμπλας στον Δήμο Σιθωνίας έχοντας απέναντι του 4 συνδυασμούς. Στον δεύτερο γύρο κέρδισε ο Μανώλης Καρράς στον Δήμο Νέας Προποντίδας έχοντας απέναντι του 3 συνδυασμούς όπως και η κα Αναστασία Χαλκιά στον Δήμο Κασσάνδρας με άλλους τρεις υποψηφίους.
Σήμερα κατά τα φαινόμενα στον Δήμο Αριστοτέλη ο κος Βαλιάνος θα έχει απέναντι του ένα ενιαίο συνδυασμό της αντιπολίτευσης που θα αναδειξει τον αρχηγό της μέσα από συλλογικές διαδικασίες αλλά και έχοντας περιορισμένες πιθανότητες να καταφέρουν κάτι. Ενώ πιθανόν είναι να υπάρξει συνδυασμός του ΚΚΕ. Στον Δήμο Πολυγύρου ο Αστέριος Ζωγράφος έχει πάρει την απόφαση του να κατέλθει υποψήφιος Δήμαρχος εκ νέου και θα έχει απέναντι του τουλάχιστον τους συνδυασμούς του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον κο Κυργιαφίνη. Υπάρχουν φήμες πως ίσως έχουμε και άλλον συνδυασμό με διαφωνούντες συμβούλους της Δημοτικής αρχής καθώς και άλλες προσωπικότητες, χωρίς να είναι κάτι βέβαιο Λόγω του 43% τον πρώτο λόγο και πάλι έχει ο κος Αστέριος Ζωγράφος. Στον Δήμο Σιθωνίας, φήμες θέλουν τον νυν Δήμαρχο να μην κατέρχεται εκ νέου υποψήφιος, ενώ ο ίδιος δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη την κατάσταση. Ακόμη κατεβαίνει ο κος Μαλλίνης, δημοτικός σύμβουλος ως ανεξάρτητος υποψήφιος όπως και ο κος Ιωάννης Τζίτζιος πρώην Δήμαρχος Σιθωνίας. Κατά τα φαινόμενα ο κος Τζίτζιος έχει ένα σαφές προβάδισμα. Τέλος στον Δήμο Νέας Προποντίδας ακόμη δεν έχουν εκφραστεί προσπάθειες για υποψηφιότητες. Σίγουρα θα είναι υποψήφιος ο κος Καρράς νυν Δήμαρχος. Τέλος στον Δήμο Κασσάνδρας τα πράγματα είναι πολύ μπερδεμένα καθώς η Δήμαρχος έχει πάρει απόφαση να είναι εκ νέου υποψήφια. Υποψήφιοι φέρονται οι κ.κ. Παπαγιάννης και Στακινός καθώς και η Μαρία Παπαδημητρίου, δημοτικοί σύμβουλοι.
Με ενδιαφέρον βέβαια αναμένονται οι υποψηφιότητες δημοτικών συμβούλων στις Παρατάξεις. Από 25 έως 63 οι υποψήφιοι σε κάθε Παράταξη και μεγάλος αριθμός γυναικών αφού το ελάχιστο όριο είναι το 40% στους Δήμους Πολυγύρου, Σιθωνίας, Αριστοτέλη και Κασσάνδρας ενώ τα δεδομένα αλλάζουν στον Δήμο Νέας Προποντίδας που θα έχει 29 Δημοτικούς συμβούλους και 73 υποψήφιο Δημοτικοί σύμβουλοι.
Τι προβλέπεται με βάση το νέο ισχύοντα νόμο για τις δημοτικές εκλογές:
Ισχύον ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4804/2021 “Εκλογή Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών και λοιπές διατάξεις” με τις τροποποιήσεις που επήλθαν και περιλαμβάνονται στον πρόσφατα ψηφισθέντα ΝΟΜΟ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 5027/2023 (Σύστημα Καινοτομίας στον δημόσιο τομέα – Ρυθμίσεις Γενικής Γραμματείας Ανθρωπίνου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα – Ρυθμίσεις για τη λειτουργία των Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και των αποκεντρωμένων διοικήσεων και για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις) με τα άρθρα:
Άρθρο 58 Kωλύματα εκλογιμότητας όσων έχουν παυθεί από οποιοδήποτε αιρετό αξίωμα Ο.Τ.Α. α ́ ή β ́ βαθμού – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 10 και παρ. 3 άρθρου 48 ν. 4804/2021
Άρθρο 59 Εκλογές δημοτικών αρχών – Κατάρτιση συνδυασμών – Υποβολή υποψηφιοτήτων – Τροποποίηση παρ. 1 και 11 άρθρου 15 ν. 4804/2021
Τα κύρια σημεία που προβλέπονται:
1.Οι δήμοι διοικούνται από το δημοτικό συμβούλιο, την οικονομική επιτροπή, την επιτροπή ποιότητας ζωής, την εκτελεστική επιτροπή και τον δήμαρχο.
2.Το δημοτικό συμβούλιο θα αποτελείται από είκοσι πέντε (25) μέλη, σε δήμους με πληθυσμό από δέκα χιλιάδες έναν έως τριάντα χιλιάδες (10.001 – 30.000) κατοίκους(Δήμος Καλυμνίων).Δηλαδή μείωση κατά 2 των μελών του ΔΣ. Μέχρι σήμερα είναι 27 τα μέλη. Στον Δήμο Νέας Πρποντίδας από τους 33 συμβούλους θα εκλέγονται μόνο 29.
- Η διάρκεια θητείας των νέων δημοτικών Αρχών θα είναι 5 έτη, από 4 έτη που ήταν.Η εγκατάσταση των νέων Δημοτικών Αρχών που θα προκύψουν από τις εκλογές στις 8 Οκτωβρίου 2023,θα γίνει την 1η Ιανουαρίου 2024.
- Δήμαρχοςμπορεί να εκλεγεί, δημότης που έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και έχει συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας του κατά την ημέρα των εκλογών
- Δημοτικός σύμβουλος,μπορεί να εκλεγεί, δημότης που έχει το δικαίωμα του εκλέγειν και έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του κατά την ημέρα των εκλογών.
6.Ο ελάχιστος αριθμός υποψηφίων που πρέπει να περιλαμβάνει ένας συνδυασμός είναι:
Για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%). Δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με το μισό της μονάδας και άνω.
Για τους Δήμους Πολύγουρου, Σιθωνίας, Αριστοτελη και Κασσάνδρας που προβλέπονται 25 μέλη, με την προσαύξηση έως και 150% ανέρχεται στα 63. Δηλαδή ο συνδυασμός θα πρέπει να περιλαμβάνει από 25-63 υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους.
- Αναφορικά με την ποσόστωση ανδρών- γυναικών αυτή προβλέπεται να είναι στο 40% τουλάχιστον από κάθε φύλο του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου δημάρχου. Δηλαδή σε ένα πλήρη συνδυασμό με 63 υποψηφίους συν Δήμαρχο, οι άνδρες δεν πρέπει να είναι περισσότεροι από 37και οι γυναίκες λιγότερες από 26 ή αντίστροφα.
8.Η δήλωση των συνδυασμών υποβάλλεται στην ηλεκτρονική πύλη δήλωσης υποψηφιοτήτων του άρθρου 33 του π.δ. 26/2012 (Α’ 57), περί εκλογής βουλευτών, με αναλογική εφαρμογή των άρθρων 32 έως 34 αυτού, η οποία είναι προσβάσιμη μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr ΕΨΠ), από τους επικεφαλής των συνδυασμών υποψήφιους δημάρχους το αργότερο έως τις 23:59 την 31η Αυγούστου του έτους των εκλογών(Δηλαδή 31 Αυγούστου 2023). Μέχρι τη λήξη της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου επιτρέπεται μόνο να συμπληρωθεί ο συνδυασμός έως τον επιτρεπόμενο αριθμό των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων, συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων και προέδρων δημοτικών κοινοτήτων με υποβολή συμπληρωματικής δήλωσης του υποψήφιου δημάρχου. Μετά από τη λήξη της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου καμιά μεταβολή της δήλωσης δεν επιτρέπεται, εκτός από την αντικατάσταση προσώπων που παραιτήθηκαν ή απεβίωσαν, σύμφωνα με το άρθρο 16.
- Σταυροί προτίμησης: Ο εκλογέας εκφράζει την προτίμηση του σε υποψήφιο συνδυασμού, σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό παραπλεύρως του ονόματός του. Αν ο αριθμός των μελών του δημοτικού συμβουλίουείναι μεγαλύτερος ή ίσος του είκοσι πέντε (25), ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ τεσσάρων (4) υποψηφίων κατά ανώτατο όριο
10.Στις εκλογές των δημάρχων και των δημοτικών συμβούλων, θεωρείται επιτυχών ο συνδυασμός που πλειοψήφησε με ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τρία
τοις εκατό (43% + 1 ψήφος) του συνόλου των έγκυρων ψηφοδελτίων και επιλαχόντες συνδυασμοί του δημοτικού συμβουλίου αυτοί που έλαβαν έστω και μία (1) έδρα.
11.Επαναληπτική ψηφοφορία: Αν κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του σαράντα τρία τοις εκατό (43% + 1 ψήφος) η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2023, μεταξύ των υποψήφιων δημάρχων των δύο (2) συνδυασμών που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους. Δήμαρχος εκλέγεται ο υποψήφιος δήμαρχος, επικεφαλής του συνδυασμού που συγκέντρωσε στην επαναληπτική ψηφοφορία την απόλυτη πλειοψηφία.
12.Κατανομή των εδρών του δημοτικού συμβουλίου: Στα δημοτικά συμβούλια που αποτελούνται από είκοσι πέντε (25) μέλη, η κατανομή είναι δεκαπέντε (15) έδρες για τον επιτυχόντα συνδυασμό ,ενώ οι υπόλοιπες δέκα (10) έδρες, κατανέμονται στους συνδυασμούς των αντιπολιτεύσεων. Δικαίωμα εκλογής δημοτικού συμβούλου από τις αντιπολιτεύσεις έχει συνδυασμός ο οποίος κατά την αρχική ψηφοφορία (α’ γύρο) συγκέντρωσε ποσοστό τρία τοις εκατό (3%) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των εγκύρων ψηφοδελτίων. Στον Δήμο Νέας Προποντίδας 18 συμβούλους θα λάβει η δημοτική αρχή και 11 η αντιπολίτευση.
Έξι (6) μήνες λοιπόν μέχρι τις εκλογές κι εμείς θα πούμε “λίγες οι Κυριακές” μέχρι τις 8 Οκτωβρίου 2023, λαμβανομένου υπ’ όψιν και των Εθνικών εκλογών που θα μεσολαβήσουν και θα έχουμε μία παρατεταμένη προεκλογική περίοδο σε εθνικό επίπεδο με 2 εκλογικές αναμετρήσεις, που αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί εκτός απροόπτου τα μέσα Ιουλίου.
Άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία
Έτσι, λοιπόν, προ ημερών με τον Ν. 5027/2023, που φέρει την υπογραφή του Μ. Βορίδη, τροποποιήθηκε η σχετική διάταξη, που περιλαμβανόταν στον Ν. 4804/2021, που φέρει την υπογραφή του ιδίου και αφορά την κατάρτιση συνδυασμών για τις δημοτικές εκλογές.
Ως εκ τούτου, πλέον θα ισχύει το 60% αντί του 80% στην κατάρτιση των συνδυασμών για τις δημοτικές εκλογές του 2023. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι: «Η εκλογή των δημάρχων, των δημοτικών συμβούλων, των συμβούλων δημοτικών κοινοτήτων και των προέδρων των δημοτικών κοινοτήτων γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες για τα αξιώματα του πρώτου εδαφίου εκτός συνδυασμών αποκλείονται. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει τον υποψήφιο δήμαρχο, τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ανά εκλογική περιφέρεια, τους υποψήφιους συμβούλους δημοτικών κοινοτήτων και τους υποψήφιους προέδρους των δημοτικών κοινοτήτων, ανά δημοτική κοινότητα και για ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) τουλάχιστον των δημοτικών κοινοτήτων».
Ο ελάχιστος αριθμός υποψηφίων που πρέπει να περιλαμβάνει ένας συνδυασμός είναι:
α) Για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%). Δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με το μισό της μονάδας και άνω.
β) Για τους υποψήφιους προέδρους και συμβούλους κάθε δημοτικής κοινότητας, ίσος τουλάχιστον με τον αριθμό των εδρών κάθε δημοτικής κοινότητας, με δυνατότητα προσαύξησης έως και εκατόν πενήντα τοις εκατό (150%). Δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με το μισό της μονάδας και άνω.
γ) Από κάθε φύλο, ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) τουλάχιστον του συνολικού αριθμού των υποψηφίων του οικείου συνδυασμού, συμπεριλαμβανομένου του υποψηφίου δημάρχου και των συμβούλων δημοτικής κοινότητας. Δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με το μισό της μονάδας και άνω. Η συγκεκριμένη αναφορά της διάταξης αφορά την ποσόστωση των γυναικών, που πρέπει να είναι 40%!
Επίσης, «κανείς δεν επιτρέπεται να συμμετέχει σε περισσότερους συνδυασμούς, ή να είναι υποψήφιος για περισσότερα του ενός (1) αξιώματα των δήμων ή των περιφερειών», αναφέρεται στον Ν.5027/2023.
