• Σε λίγες εβδομάδες συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, που προκάλεσε παγκόσμια οικονομική αναταραχή και την έναρξη ενός φαύλου κύκλου ακρίβειας, πληθωρισμού και εκτίναξη του κόστους παραγωγής. 

Εξελίξεις μη αναμενόμενες, τόσο για τις κυβερνήσεις, όσο και για τους πολίτες οι οποίοι βιώνουν ένα δεκάμηνο αβεβαιότητας, με συνεχή αγώνα για να ανταπεξέλθουν στις πρόσθετες δυσκολίες που έχουν προκύψει.

Η Ελληνική Κυβέρνηση με τα συνεχή μέτρα και τα «ειδικά» επιδόματα για καύσιμα, ενέργεια κλπ, είναι γεγονός ότι έδωσε μια ανάσα στους καταναλωτές, όπως το ίδιο πρόκειται να συμβεί και στο νέο έτος με το νέο επίδομα για την κάλυψη του πληθωρισμού που ανακοίνωσε το περασμένο Σάββατο από του βήματος της Βουλής ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Υπάρχουν όμως και άλλες «σκοτεινές» πλευρές της οικονομικής κρίσης και αυτές έχουν να κάνουν με τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις υποχρεώσεις τους έναντι των τραπεζών. Η Κυβέρνηση δια του Υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα πιέζει τον τελευταίο καιρό για αύξηση επιτοκίων των καταθέσεων  και μείωση των επιτοκίων δανεισμού και κυρίως των στεγαστικών δανείων, ωστόσο οι Τράπεζες εξακολουθούν να κινούνται συντηρητικά και να εξαντλούν όλες τις δυνατότητες που έχουν  ώστε να διευρύνουν τα κέρδη τους.

Χθες παρενέβη το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος που κατέθεσε επτά προτάσεις για να στηριχθούν τα ευάλωτα νοικοκυριά και να απορροφηθούν οι κραδασμοί από τη ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού και την αύξηση των επιτοκίων.  Όπως επισημαίνει το Οικονομικό Επιμελητήριο τα υψηλά επιτόκια επηρεάζουν τόσο τους πολίτες, όσο και τις επιχειρήσεις των οποίων αυξάνει το λειτουργικό κόστος. «Αυτό -υπογραμμίζει στην ανακοίνωσή του- έχει οδηγήσει πολλούς συμπολίτες μας, και ιδιαίτερα τους οικονομικά ασθενέστερους, να αδυνατούν να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους προς τα πιστωτικά ιδρύματα».

Οι προτάσεις

Το Οικονομικό Επιμελητήριο έχει επεξεργασθεί και προτείνει συγκεκριμένα τα εξής:

• Να μη γίνει καμία αύξηση των επιτοκίων. Οι τράπεζες να επιδοτούν το 100% της αύξησης του επιτοκίου (με ημερομηνία υπολογισμού την 30.6.2022, δηλαδή πριν την πρώτη αύξηση από την ΕΚΤ), για όσο διάστημα η ΕΚΤ χρησιμοποιεί την αυστηρή νομισματική πολιτική για την επαναφορά του πληθωρισμού πέριξ του 2%.

• Μείωση των προμηθειών, που χρεώνουν οι τράπεζες για τις υπηρεσίες τους, κατά τουλάχιστον 50% και αύξηση του ορίου στα 1.000 ευρώ ημερησίως για τη δωρεάν μεταφορά χρημάτων μέσω του IRIS payment.

• Αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων και ιδιαίτερα των προθεσμιακών, διάρκειας ενός έτους ή μεγαλύτερης, στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Επίσης το Οικονομικό Επιμελητήριο ζητά από την Πολιτεία:

• Να εξεταστεί η δυνατότητα επιδότησης των δόσεων των στεγαστικών δανείων για τα ευάλωτα νοικοκυριά, στα πλαίσια του Προγράμματος Γέφυρα 1, για την επόμενη τριετία, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις η ΕΚΤ θα έχει καταφέρει να τιθασεύσει τις πληθωριστικές πιέσεις.

•  Να προστατευθεί η  πρώτη κατοικία για τους ευάλωτους δανειολήπτες, και αναστολή πλειστηριασμών των κατοικιών τους, τουλάχιστον όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση και οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις.

• Να αυξηθεί το  Ακατάσχετο λογαριασμού για οφειλές από τα 1.250 ευρώ στα 2.000 ευρώ, αφού η ακρίβεια έχει οδηγήσει σε αύξηση των καθημερινών αναγκών, με το αναφερθέν ποσό να μην δύναται να καλύψει πολλές φορές τις καθημερινές ανάγκες μιας οικογένειας.

• Να γίνει άμεση νομοθετική παρέμβαση για την προστασία των δανειοληπτών (υπολογίζονται σε 85.000), που την περίοδο 2006-2009 έλαβαν στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία επιδείνωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας, οδηγώντας τους δανειολήπτες που αγνοούσαν τον συναλλαγματικό κίνδυνο, να αδυνατούν να αποπληρώσουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις. Για το λόγο αυτό  το Οικονομικό Επιμελητήριο προτείνει να καλύψουν οι Τράπεζες και η Πολιτεία το 75% της αυξημένης συναλλαγματικής ισοτιμίας και ο δανειολήπτης το υπόλοιπο 25%.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΟΕΕ, Κωνσταντίνος Κόλλιας, «Οι ευάλωτοι συμπολίτες μας χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής. Η Πολιτεία, κυρίως, και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οφείλουν να σταθούν δίπλα τους σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, και να βρουν λύσεις για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την αύξηση του πληθωρισμού και την άνοδο των επιτοκίων της ΕΚΤ. Ειδικότερα σήμερα, όπου όλες οι συστημικές τράπεζες παρουσιάζουν αξιοσημείωτη κερδοφορία στους ισολογισμούς τους, λόγω των εσόδων από τόκους χορηγήσεων και προμήθειες, ενώ τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν σχεδόν αμετάβλητα…».