Παρά τα σημάδια ανάκαμψης του πρώτου εξαμήνου 2022…

Σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις (38,6%) εκφράζουν φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητάς τους…

• Αντιμέτωποι μ’ ένα… βουνό προβλήματα βρίσκονται οι μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στη χώρα μας, που τα τελευταία χρόνια παλεύουν με διάφορες προκλήσεις. Μετά τη δεκαετή οικονομική κρίση, ήρθε η πανδημία, ενώ τώρα οι γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν εκτοξεύσει το ενεργειακό κόστος, με αποτέλεσμα τα όποια σημάδια ανάκαμψης του οικονομικού κλίματος, κυρίως λόγω της εξαίρετης τουριστικής περιόδου, να μην είναι αρκετά για να αντιστραφεί το γενικότερο κλίμα. Η ενεργειακή κρίση που απειλεί ολόκληρη την Ευρώπη, αυξάνει σε σημαντικό βαθμό το κλίμα αβεβαιότητα για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο που έχει αποτυπωθεί από την εκδήλωση της υγειονομικής κρίσης.

Αποκαλυπτική είναι η εξαμηνιαία έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ, σύμφωνα με την οποία σχεδόν 4 στις 10 επιχειρήσεις (38,6%) εκφράζουν φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητάς τους στο μέλλον. Αντίστοιχα, ο δείκτης βιωσιμότητας των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων καταγράφει το χειρότερο ποσοστό από την έναρξη της υγειονομικής κρίσης με το 6,5% να αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο διακοπής της δραστηριότητάς του! Γι’ αυτό και η Κυβέρνηση οφείλει να θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την επιχειρηματικότητα, με έμφαση στις μικρές και πολύ επιχειρήσεις οι οποίες έχουν δεχθεί καίρια πλήγματα από τις τελευταίες εξελίξεις και κυρίως από το υπέρογκο ενεργειακό κόστος.

«Μαύρα σύννεφα»!

Την κατάσταση που έχουν διαμορφώσει οι γεωπολιτικές εξελίξεις γνωρίζει πολύ καλά το κυβερνητικό επιτελείο, το οποίο προσπαθεί να λάβει και τα ανάλογα μέτρα. Βέβαια όπως δήλωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων «το διεθνές περιβάλλον σκεπάζεται από τα μαύρα σύννεφα, που προοιωνίζουν έναν εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα. Η Ρωσία -όπως τόνισε ο  Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο Υπουργικό Συμβούλιο- επιτίθεται συνολικά πλέον στην Ευρώπη, με όπλο το φυσικό αέριο. Οι τιμές του έχουν αυξηθεί κατά 1.000%, είναι δέκα φορές υψηλότερες από ό,τι ήταν πριν ξεκινήσει η κρίση, εκτινάσσοντας μαζί και το κόστος του ρεύματος, τροφοδοτώντας με τον τρόπο αυτό και πρωτόγνωρες πληθωριστικές πιέσεις».

Παράλληλα ανέφερε ότι «απόλυτη προτεραιότητα της Κυβέρνησης το επόμενο διάστημα είναι η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και η ανακούφιση των πολιτών στο μέγιστο δυνατό βαθμό», με τους πολίτες βέβαια να αναμένουν τις ανακοινώσεις στη ΔΕΘ για τις οποίες η Κυβέρνηση έχει ήδη προετοιμάσει το έδαφος, κάνοντας λόγο για ζυγισμένα μέτρα.

Προβληματισμός…

Είναι παρήγορο ότι σύμφωνα με την έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ ενισχύθηκε ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος το α’ εξάμηνο του 2022, όμως ο δείκτης προσδοκιών που καταγράφει πολύ χαμηλές τιμές στις 48 μονάδες, στα επίπεδα, δηλαδή, του 2017 όταν η οικονομία βίωνε ακόμα τις επιπτώσεις της κρίσης χρέους και των capital controls, θα πρέπει να προβληματίσει τους κυβερνητικούς παράγοντες.

Όπως τονίζεται στην έκθεση η κατάσταση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων φαίνεται πως σταθεροποιείται το πρώτο εξάμηνο του 2022 παρουσιάζοντας, μάλιστα, και κάποια σημάδια ανάκαμψης, παρά την παράλληλη εξέλιξη της υγειονομικής, ενεργειακής και γεωπολιτικής κρίσης. Αυτό προκύπτει από την μείωση των καθυστερημένων υποχρεώσεων των επιχειρήσεων σε προ πανδημίας επίπεδα και την αύξηση της απασχόλησης, που παρουσιάζει θετικό ισοζύγιο τόσο ως προς την αποτίμηση του πρώτου εξαμήνου του 2022 όσο και ως προς τις εκτιμήσεις για το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων ενισχύεται για τρίτο συνεχόμενο εξάμηνο και διαμορφώνεται στις 54,3 μονάδες. Λαμβάνοντας υπόψη την καθίζηση που υπέστη το 2020, όπου από τις 66,4 μονάδες που ήταν πριν την πανδημία διολίσθησε στις 20,1 μονάδες, φαίνεται ότι το πλήρες άνοιγμα της οικονομίας, η καλή τουριστική περίοδος και τα μέτρα στήριξης που έχουν εφαρμοστεί αποτέλεσαν τους παράγοντες για την περαιτέρω άνοδό του, περιορίζοντας τις αρνητικές προσδοκίες από την τρόικα των εν εξελίξει κρίσεων. Βέβαια, δεν προσέγγισε τα προ πανδημίας επίπεδα.

Πρόβλημα η ρευστότητα!

Ωστόσο, όπως προκύπτει από την έρευνα η ανάκαμψη που καταγράφεται για το πρώτο εξάμηνο του 2022 επισκιάζεται από τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που παρουσιάζουν οι επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, περισσότερες από 1 στις 2 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (52,7%) δήλωσαν μείωση των ρευστών διαθεσίμων τους σε αντίθεση με το 22% που αυξήθηκαν, περισσότερες από 1 στις 3 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (37,1%) δήλωσαν ότι έχουν μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (27,8%) ή διαθέσιμα που επαρκούν λιγότερο από μήνα (9,2%).

Τα μεγαλύτερα προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζουν οι μικρότερες με βάση τον αριθμό εργαζομένων και τον κύκλο εργασιών επιχειρήσεις (49,6% και 46% αντίστοιχα που είτε δεν έχουν ταμειακά διαθέσιμα είτε αυτά επαρκούν για λιγότερο από μήνα), ενώ πολύ σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις εστίασης όπου το ποσοστό εκείνων που δεν έχουν ταμειακά διαθέσιμα ή τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν για λιγότερο από μήνα ανέρχεται στο 58,9%.

 Εκτοξεύθηκε το κόστος λειτουργίας 

Παράλληλα, οι επιπτώσεις από τις ανατιμήσεις εντείνονται. Το κόστος λειτουργίας των επιχειρήσεων συνεχίζει να αυξάνεται καθώς με βάση τα ευρήματα της έρευνας αυξήθηκε μεσοσταθμικά το κόστος ενέργειας κατά 76%, το κόστος προμήθειας πρώτων υλών και εμπορευμάτων κατά 43,5%, το κόστος καυσίμων οχημάτων κατά 57,8% και το κόστος προμήθειας εξοπλισμού και μηχανημάτων κατά 26,2%. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να καταγραφεί νέος ιστορικά υψηλός αριθμός επιχειρήσεων που αύξησαν τις τιμές πώλησης αγαθών/υπηρεσιών. Το πρώτο εξάμηνο του 2022, 6 στις 10 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (59,2%) προχώρησαν σε αύξηση των τιμών τους.

Αξιολογώντας τα  μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση το πρώτο εξάμηνο του 2022 για την αντιμετώπιση της ακρίβειας η συντριπτική πλειονότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων (59,3%) θεωρεί ότι δεν προσέφεραν σχεδόν καμία βοήθεια, το 31,3%  τα αξιολόγησε ως αναγκαία αλλά απαιτούνται περισσότερα, ενώ μόλις το 7,4% αξιολόγησε τα μέτρα ως μια σημαντική βοήθεια.

Όσον αφορά τα μέτρα που θεωρούν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις ως τα πλέον κατάλληλα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της αύξησης των τιμών, από τα ευρήματα της έρευνας, προέκυψε ότι τα δύο πιο σημαντικά μέτρα για το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρήσεων θεωρούνται η μείωση του ΦΠΑ και η μείωση των ειδικών φόρων στα καύσιμα και στην ενέργεια.