Ενώ η ενεργειακή κρίση εκτροχιάζει ακόμη και τις τιμές βασικών προϊόντων, στην Χαλκιδική, οι ΗΠΑ σταμάτησαν τον EastMed , ο Poseidon καθυστερεί και έτσι σβήνονται οι ελπίδες για φθηνή ενέργεια

Η ενεργειακή κρίση που ταλανίζει την Ευρώπη από τις αρχές του Φθινοπώρου πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα και τη χώρα μας, εκτινάσσοντας τα τιμολόγια και τις τιμές σχεδόν όλων των προϊόντων.

Στην Ήπειρο – εξαιρουμένων των παραθαλάσσιων περιοχών της- το κόστος της ενέργειας και ειδικά της θέρμανσης έχει τινάξει στον αέρα τον προϋπολογισμό των νοικοκυριών, με επακόλουθο ένας αρκετά μεγάλος αριθμός να μην είναι σε θέση να ζεστάνει το σπίτι του.

Το πετρέλαιο θέρμανσης καταγράφει τιμές ρεκόρ για τα τελευταία χρόνια, το ηλεκτρικό ρεύμα – και παρά την επιδότηση της Κυβέρνησης- έχει καταστεί είδος πολυτελείας, ενώ και όσοι είχαν στραφεί στο υγραέριο για θέρμανση, έρχονται αντιμέτωποι με ένα κόστος που ούτε καν το είχαν σκεφθεί.

Η ενεργειακή κρίση είναι άγνωστο αν και πόσο θα διαρκέσει. Εκτιμήσεις γίνονται για την ερχόμενη Άνοιξη και πάλι όμως υπάρχουν πολλές επιφυλάξεις, χωρίς να αποκλείεται και η πιθανότητα να επαναληφθεί το ίδιο φαινόμενο και τα επόμενα χρόνια.
Το φυσικό αέριο
Είναι γεγονός επίσης ότι πολλές περιοχές της χώρας είχαν επενδύσει στο φυσικό αέριο. Και πράγματι το κόστος ήταν πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τις άλλες μορφές ενέργειας. Ακόμη και την περίοδο που διανύουμε που γεωπολιτικά συμφέροντα, αλλά και οι μεγάλες ανάγκες που δημιουργήθηκαν μετά τη σταδιακή επανεκκίνηση της παγκόσμιας οικονομίας, που προκάλεσαν φρενήρη ρυθμό αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, δεν παύει αυτό να είναι μια επιλογή αρκετά οικονομικότερη σε σχέση με τις άλλες.
Στην Ήπειρο βέβαια το φυσικό αέριο το… κοιτάμε εκ του μακρόθεν. Οι ελπίδες για φθηνό φυσικό αέριο είχαν αρχικά εναποτεθεί στον ελληνοϊταλικό αγωγό «Poseidon» και στη συνέχεια στον αγωγό EastMed που θα ήταν σύμπραξη της Ελλάδος, του Ισραήλ και της Κύπρου. Δύο αγωγοί που θα κατέληγαν στα παράλια της Θεσπρωτίας και από εκεί θα διοχέτευαν φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Ιταλίας.
Poseidon: Αγνοείται!..
Το πρώτο έργο στις αρχές της δεκαετίας του 2010, πέρασε από «σαράντα κύματα» εξαιτίας των αντιδράσεων για τον τερματικό σταθμό που θα γινόταν στην Θεσπρωτία, προσωρινά σταμάτησε και στη συνέχεια υπερσκελίστηκε από τον αγωγό ΤΑP ο οποίος «στρίβει» από Δυτική Μακεδονία προς Αλβανία. Επανήλθε στο προσκήνιο πριν 2-3 χρόνια, με την κοινοπραξία ΔΕΠΑ- Edison να έχει προχωρήσει τις διαδικασίες και το έργο να έχει ήδη εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους. Ο αγωγός θα ξεκινά από τον Έβρο και θα καταλήγει στο Φλωροβούνι της Θεσπρωτίας. Ο προγραμματισμός για την υλοποίηση του έργου (και ως φυσική συνέχεια της κατασκευής δικτύων διανομής στις περιοχές από τις οποίες θα διέλθει) δεν έχει γίνει γνωστός και μάλλον θα πρέπει να τον περιμένουμε την επόμενη δεκαετία!
EastMed: «στοπ» από ΗΠΑ
Πιο πολλές προσδοκίες για να αποκτήσει η Ήπειρος φθηνό φυσικό αέριο είχαν δημιουργηθεί από την ανακοίνωση κατασκευής του αγωγού EastMed, o οποίος επίσης θα κατέληγε στη Θεσπρωτία. Κι ενώ όλα έδειχναν ότι το έργο θα προχωρήσει, πριν λίγες ημέρες οι ΗΠΑ του έβαλαν «φρένο» εκφράζοντας ανοικτά τη διαφωνία τους για την κατασκευή του. Απ’ ότι προκύπτει ο φυσικός αγωγός πέφτει «θύμα» πολιτικών σκοπιμοτήτων και κυρίως των συμφερόντων των ΗΠΑ στην περιοχή που δεν επιθυμούν περαιτέρω όξυνση με την Τουρκία. Το κείμενο που έστειλαν οι ΗΠΑ στις τρεις χώρες (Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ), με τη μορφή Non Paper γίνεται αναφορά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, παρακάμπτοντας το γεγονός ότι το φυσικό αέριο θα είναι καύσιμο μετάβασης προς το 2050 και ενδεχομένως και πέραν αυτού. Οι Αμερικανοί θέτουν και θέμα οικονομικής βιωσιμότητας, αν και φαίνεται ότι η βαθύτερη αιτία βρίσκεται στις αναμενόμενες πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία και την επιθυμία τους να μη μετατραπεί ο EastMed λόγος εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Όποιος και αν είναι ο λόγος, ενδεχομένως και οι τρεις συνδυαστικά να παίζουν το ρόλο τους, το αποτέλεσμα είναι ίδιο: Η Δυτική Ελλάδα και η Ήπειρος χάνει τη δυνατότητα που είχε να αποκτήσει πρόσβαση σε φθηνό φυσικό αέριο, από έναν αγωγό που θα φιλοξενούσαν στα εδάφη τους.

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΗΚΕ Η ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ

Δεν βρίσκεται καν στον σχεδιασμό

Τεράστιες οι ευθύνες των πολιτικών μας

Η εταιρία ΔΕΔΑ που ανήκει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος προχώρησε σε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία έως το 2023 σε Στερεά Ελλάδα, Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη θα κατασκευάσει δίκτυο διανομής φυσικού αερίου. Επί της ουσίας 18 πόλεις είναι αυτές που θα σε ένα εύλογο διάστημα θα γευτούν τα ευεργετήματα του Φυσικού αερίου. Εκτός βέβαια μένει η Χαλκιδική. Τι και αν η Θεσσαλονίκη βρίσκεται κοντά. Τι και αν ο Δήμος Νέας Προποντίδας και ειδικότερα τα Νέα Μουδανιά ξεπερνούν για παράδειγμα την Άμφισσα σε πλυθυσμό ενώ στο σύνολο είναι από τους μεγαλύτερους στην Κεντρική Μακεδονία.  Πλέον οι πολίτες για άλλη μια φορά νιώθουν φανερά αδικημένοι από αυτή την εξέλιξη καθώς θα πρέπει να περάσουν πάρα πολλά χρόνια για να δει μια θετική εξέλιξη γύρω από αυτό το ζήτημα. H αύξηση των τιμών στην αγορά πετρελαίου αλλά και η αδυναμία των πολιτών να ανταπεξέλθουν οικονομικά τους χειμερινούς μήνες στα έξοδα θέρμανσης έχουν δημιουργήσει την ανάγκη για νέα δεδομένα στη θέρμανση και στη Χαλκιδική.

Έχουν ήδη λοιπόν ανακοινωθεί οι περιοχές που τα επόμενα δύο χρόνια θα συνδεθούν στα νέα δίκτυα και από τις περιοχές της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας μόνο η Χαλκιδική εξαιρείται.

Προκαλεί επίσης εντύπωση το γεγονός ότι ενώ είχε ξεκινήσει η μελέτη ήδη από το 2018, και παρόλο που υπήρχε αισιοδοξία ότι εφόσον εγκριθούν οι μελέτες, περιοχές της Χαλκιδικής θα συνδέονταν στο δίκτυο φυσικού αερίου περί τα τέλη του 2019 με αρχές του 2020, τίποτα από αυτά τελικά δεν συνέβη.

Δεν υπάρχει, παράλληλα, καμία περαιτέρω ενημέρωση για την πορεία της διαδικασίας έγκρισης των μελετών και εκ νέου ενημέρωση για το χρονοδιάγραμμα ένταξης της Χαλκιδικής στο δίκτυο φυσικού αερίου.

Από το Γραφείο Τύπου του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:

Μια νέα περίοδος υλοποίησης σημαντικών υποδομών φυσικού αερίου σε δεκάδες πόλεις της ελληνικής περιφέρειας ξεκινά με το φιλόδοξο Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2020-2024 της Δημόσιας Επιχείρησης Δικτύων Διανομής Αερίου (ΔΕΔΑ),  συνολικού ύψους 300 εκατ. ευρώ. Τα έργα που παρέμεναν σε στασιμότητα από το 2017, με συστηματικές προσπάθειες που έγιναν τους τελευταίους 12 μήνες εγκρίθηκαν οριστικά και ξεκινούν να υλοποιούνται σε τρεις Περιφέρειες της χώρας: την Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία και τη Στερεά Ελλάδα.

Ειδικότερα:

1. Στερεά Ελλάδα: Χθες, η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης της Περιφέρειας ενέκρινε τα τεύχη δημοπράτησης και τη διαδικασία με την οποία θα προκηρυχθούν τα έργα στις πόλεις της Λαμίας, της Χαλκίδας και της Θήβας. Οι διεθνείς ανοικτοί διαγωνισμοί της ΔΕΔΑ για την επιλογή αναδόχων στις ανωτέρω πόλεις θα βγουν στον «αέρα» εντός του επόμενου δεκαημέρου, ενώ θα ακολουθήσει το αμέσως επόμενο διάστημα η δημοπράτηση των έργων στη Λιβαδειά, το Καρπενήσι και την Άμφισσα.

Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 48 εκατ. ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) και χρηματοδοτείται από ίδια και δανειακά κεφάλαια, καθώς και από το ΕΣΠΑ 2014-2020 μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας. Προβλέπει την κατασκευή συνολικά 328 χιλιομέτρων δικτύου διανομής φυσικού αερίου και τουλάχιστον 14.500 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών (οικιακοί, εμπορικοί, βιομηχανικοί) έως το 2024.

Παράλληλα, η ΔΕΔΑ θα προχωρήσει στην επέκταση των συνδέσεων βιομηχανικών καταναλωτών στη βιομηχανική περιοχή των Οινοφύτων.

1. Κεντρική Μακεδονία: Το φυσικό αέριο θα πάει στις πόλεις της Κατερίνης, της Αλεξάνδρειας, των Σερρών, του Κιλκίς, της Βέροιας και των Γιαννιτσών στις οποίες θα κατασκευαστούν συνολικά 340 χιλιόμετρα δικτύου και θα συνδεθούν τουλάχιστον 11.000 καταναλωτές όλων των κατηγοριών  έως το 2024. Το έργο έχει συνολικό προϋπολογισμό 44,8 εκατ. ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.) και συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Κεντρικής Μακεδονίας.

1. Ανατολική Μακεδονία και Θράκη: Υποδομές φυσικού αερίου θα αναπτυχθούν σε Ξάνθη, Δράμα, Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ορεστιάδα και Καβάλα με την κατασκευή συνολικά 496 χιλιομέτρων δικτύου φυσικού αερίου και τουλάχιστον 15.000 συνδέσεις καταναλωτών όλων των κατηγοριών. Το έργο είναι συνολικού προϋπολογισμού 61,8 εκατ. ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2014-2020 μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.

Επισημαίνεται ότι η διαδικασία υποβολής προσφορών στους πρώτους διαγωνισμούς που προκήρυξε η ΔΕΔΑ για την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ολοκληρώθηκε με επιτυχία και οι εργασίες κατασκευής των δικτύων αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2021.

Στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Στερεάς Ελλάδας τα έργα κατασκευής των δικτύων εκτιμάται ότι θα ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2021.

Και στις τρεις Περιφέρειες τα έργα θα «τρέξουν» με γρήγορους ρυθμούς και θα έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023 με τη λήξη της Προγραμματικής Περιόδου ΕΣΠΑ 2014 -2020.

Παράλληλα με τις κατασκευαστικές εργασίες θα γίνονται οι συνδέσεις των καταναλωτών. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των συνδέσεων καταναλωτών που προβλέπεται στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης της ΔΕΔΑ είναι ο ελάχιστος που μπορεί να πραγματοποιηθεί. Εάν υπάρξει μεγαλύτερη ζήτηση από την τοπική κοινωνία, οι συνδέσεις θα είναι πολλαπλάσιες. Επίσης, σε όλους τους καταναλωτές παρέχεται έκπτωση 100% στα τέλη σύνδεσης.

Ταυτόχρονα, η ΔΕΔΑ προχωρά σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την απρόσκοπτη υλοποίηση του σχεδιασμού της στις Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Δυτικής Ελλάδας και Ηπείρου. Η διαδικασία ένταξης των συγχρηματοδοτούμενων έργων στα Επιχειρησιακά Προγράμματα των Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας και Δυτικής Ελλάδας βρίσκεται στο τελικό στάδιο. Την ίδια στιγμή, η εταιρεία προετοιμάζει την υλοποίηση των έργων στην Περιφέρεια Ηπείρου με ίδιους πόρους.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε σχετικά:

«Είναι πολύ σημαντικό που ξεπεράστηκαν όλα τα εμπόδια και «ξεμπλόκαραν» έργα 154 εκατ. ευρώ σε 18 πόλεις που θα ξεκινήσουν άμεσα, ενισχύοντας την ανάπτυξη και την απασχόληση σε μια κρίσιμη συγκυρία.  Με την έγκριση των τευχών δημοπράτησης για τους πρώτους διαγωνισμούς στη Στερεά Ελλάδα, γίνεται ένα ακόμα μεγάλο βήμα για την υλοποίηση του φιλόδοξου αναπτυξιακού προγράμματος της ΔΕΔΑ, που προβλέπει την επέκταση του φυσικού αερίου σε πάνω από 30 πόλεις της Ελλάδας έως το 2024, διαδικασία που θα αποφέρει σημαντικά οφέλη στους πολίτες, τις επιχειρήσεις, το περιβάλλον αλλά και την οικονομία».

Από την πλευρά του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΔΑ, Μάριος Τσάκας υπογράμμισε:

«Με την έγκριση των έργων στις πρώτες τρεις Περιφέρειες, ο κύκλος των χαμένων ευκαιριών που άνοιξε το 2017 κλείνει οριστικά και αρχίζει η υλοποίηση του μεγαλύτερου project επέκτασης δικτύου φυσικού αερίου από την εποχή που δημιουργήθηκε το βασικό δίκτυο αγωγών στη χώρα. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με αποφασιστικότητα και συνέπεια ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες και επιχειρήσεις της ελληνικής περιφέρειας να αποκτήσουν πρόσβαση στα πλεονεκτήματα του φυσικού αερίου, αυτής της φθηνής και φιλικής προς το περιβάλλον μορφής ενέργειας που θα αποτελέσει το βασικό καύσιμο μετάβασης της χώρας προς ένα καθαρό ενεργειακό μέλλον».